Ս. ԲԱՐՍԵՂ ԿԵՍԱՐԱՑԻ (329-379)
id092Ս. Բարսեղ Կեսարացին 12 տիեզերական
վարդապետներից է, ս.
Գրիգոր Նյուսացու եղբայրը: Դեռևս կենդանության օրոք նա մեծ համբավ ու հարգանք էր վայելում իր
հրեշտակային վարքով և աստվածաշնորհ
վարդապետությամբ: Նրան անվանում էին ընդհանրական
Եկեղեցու պայծառ ջահ և ավետարանական
ճշմարտության լուսափայլ արեգակ:
Նախնական կրթությունը Բարսեղը ստացել է Կեսարիայում, այնուհետև ուսանել է Կոստանդնուպոլսում և Աթենքում: Շրջել է Փոքր Հայքում, Ասորիքում, Պաղեստինում, Եգիպտոսում՝ այցելելով այս երկրներում ճգնող մենակյացներին, և ինքն էլ նրանց օրինակով
ճգնավորական կյանք է վարել: 364-ին Կեսարիայի
Եկեղեցում նա ընծայվել է
քահանայության, այնուհետև 370 թ. ընտրվել Կեսարիայի
եպիսկոպոս:
Ս. Բարսեղ Կեսարացի
Երևան, ձեռ. 979. էջ 6բ, Ճաշոց, 1286 թ., Կիլիկիա
Նրա հմուտ և շնորհաբուխ գրչին են պատկանում բազմաթիվ աշխատություններ՝ նվիրված քրիստոնեական ընդհանուր
վարդապետությանը,
դավանական խրթին հարցերին,
ճգնավորությանը և
աստվածպաշտական կանոններին: Նա գրել է ս.
պատարագի արարողության տեքստը, որը
Հայ Եկեղեցու կողմից ընդունված
Պատարագամատույցի հիմքն է կազմում:
Ս. Բարսեղի կյանքը և գործունեությունն առնչվել են քրիստոնեության պատմության երկու մռայլ էջերին՝ ուղղափառ
քրիստոնյաների դեմ Հուլիանոս Ուրացողի և Վաղես կայսեր հալածանքներին, ինչպես նաև
արիոսականության տարածման համաճարակին: Կյանքի վերջում Կեսարացին ողջ կարողությունները նվիրեց անաչառ ու անվախ հոգով թագավորներին հանդիմանելու, թուլասիրտ հավատացյալների ուրացումը կանխելու, նաև
արիոսական աղանդի էությունը բացահայտելու գործին: Նրա պայքարը պսակվեց մեծ հաջողությամբ, և նա վայելեց այն իր վախճանից առաջ՝ խաղաղությամբ փոխադրվելով
երկինք: