ԱՌԱՔԻՆՈՒԹՅՈՒՆ
id048Առաքինություն է կոչվում մարդու այն բարի հատկությունը, որով նա մտքով, խոսքով կամ գործով վարվում է
Աստծո պատվիրանների համաձայն և չի
մեղանչում:
Ըստ
վարդապետների՝ առաքինությունն իրագործվում է միայն
Աստծո շնորհով: Թեև այս բառը գործածվում է նաև ոչ հոգևոր իմաստներով՝ նշանակելով բարեխղճություն, պատվարժանություն, հայրենասիրություն, ազնվություն և այլն, սակայն դրանցով օժտված մարդուն դեռևս չի կարելի կոչել առաքինի, եթե նրա մեջ այդ ամենը հիմնված չէ
Աստծո հանդեպ
հավատի վրա:
Հետևաբար, առաքինությունների սկիզբն է
հավատը՝ ճշմարիտ, ուղղափառ
հավատը Աստծո և Նրա խոսքի նկատմամբ:
Առաքինությունները բաժանվում են մի քանի խմբի.
ա. աստվածային կամ աստվածաբանական առաքինություններ, որոնք վերաբերում են
Աստծուն. դրանք են
հավատը,
հույսը և
սերը, որոնցից վերջինը, ըստ ս.
Պողոս առաքյալի, մեծագույնն է [տե՛ս
Ա Կոր. 13.13].
բ. մարդկային կամ մարդաբանական առաքինություններ, որոնք իրագործվում են սեփական անձի և մերձավորների հանդեպ, որոնք են
խոհեմությունը,
արիությունը,
ողջախոհությունը և
արդարությունը: Այս 4 առաքինությունների կարևորության մասին որոշակիորեն խոսում է Սողոմոն թագավորն իր Իմաստության գրքում [տե՛ս
Իմաստ. 8.7]: Այս առաքինությունների ուսմունքն արծարծվել է նաև հին հունական իմաստասիրության մեջ: Դրանց հիմնարար նշանակությանը բազմիցս անդրադարձել են տարբեր ժամանակների իմաստասերներ և քրիստոնեական
վարդապետներ.
գ. ստացական առաքինություններ, որոնք բազմաթիվ են, սակայն ըստ էության ամփոփվում են հետևյալ երեք գործերում՝
աղոթք,
պահք և
ողորմություն. աղոթքն արտահայտում է մարդու պարտավորություններն
Աստծո հանդեպ,
պահքը՝ սեփական անձի, իսկ
ողորմությունը՝ մերձավորի:
Գոյություն ունեն շատ առաքինություններ, որոնք հակակշռում են
մեղքերին, ինչպիսիք են, օրինակ,
խոնարհությունն ու հեզությունը, հնազանդությունն ու աշխատասիրությունը, չափավորությունը և պարկեշտությունը: Բոլոր առաքինություններն էլ ձեռք են բերվում աստվածային
շնորհի և համբերատար ճիգերի միջոցով:
Շնորհը տրվում է ըստ մարդու
հավատի, իսկ ճիգերը գործադրվում են
Աստծո հանդեպ
սիրուց: