|
ՍԱԴՈՒԿԵՑԻՆԵՐ | Ս. ՍԱՀԱԿ ՊԱՐԹԵՎ (348-439) | Ս. ՍԱՀԱԿ ԵՎ Ս. ՀՈՎՍԵՓ ԿԱՐՆԵՑԻՆԵՐ (+808) | ՍԱՂԱՎԱՐՏ | ՍԱՂՄՈՍ | ՍԱՂՄՈՍԱՎԱՆՔ | ՍԱՂՄՈՍԵՐԳՈՒԹՅՈՒՆ | ՍԱՄԱՐԱՑԻ | ՍԱՄՈՒԵԼ ՄԱՐԳԱՐԵ | ՍԱՄՓՍՈՆ | ՍԱՆԱՀԻՆԻ ՎԱՆՔ | Ս. ՍԱՆԴՈՒԽՏ (+46) | ՍԱՏԱՆԱ | Ս. ՍԱՐԳԻՍ ԶՈՐԱՎԱՐ (+363) | Ս. ՍԱՐԳԻՍ ԵՎ Ս. ԲԱԳՈՍ ՎԿԱՆԵՐ (+300) | ՍԱՐԳԻՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ (XII դ.) | ՍԱՐԿԱՎԱԳ | ՍԵՂԱՆ | ՍԵՎԱՆԱՎԱՆՔ | ՍԵՐ | Ս. ՍԻՄԵՈՆ ՍՅՈՒՆԱԿՅԱՑ (+459) | ՍԿԻՀ | ՍՅՈՒՆԻ ՎԱՆՔ | ՍՈԴՈՄ ԵՎ ԳՈՄՈՐ | ՍՈՂՈՄՈՆ ԹԱԳԱՎՈՐ | Ս. ՍՈՓԻԱ, Ս. ՊԻՍՏՈՍ, Ս. ԷԼՊԻՍ ԵՎ Ս. ԱԳԱՊԵ (+137) | ՍՈՓՈՆԻԱ ՄԱՐԳԱՐԵ (մ. թ. ա. VII դ. երկրորդ կես) | ՍՊԻՏԱԿԱՎՈՐ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ ՎԱՆՔ | Ս. ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՆԱԽԱՎԿԱ | ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՍՅՈՒՆԵՑԻ (մոտ 660-735) | ՍՐԲԱԶԱՆ ԱՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆ | ՍՐԲԱՊԱՏԿԵՐ | ՍՐԲԵՐ | ՍՐԲՈՒԹՅՈՒՆ | ՍՐԲՈՒԹՅՈՒՆ ՍՐԲՈՑ | ՍՈՒՐԲ ԵՐՐՈՐԴՈՒԹՅՈՒՆ | ՍՈՒՐԲ ՀՈԳԻ | Ս. ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆՔ (+ 140-ական թթ.) ՍԵՂԱՆ Դրախտից վտարելուց հետո Աստված մարդուն չլքեց իսպառ: Բոլոր ժամանակներում էլ եղել են Աստծո հետ սրբազան հաղորդակցություն ունեցող ընտրյալ անձինք, որոնք իրենց աստվածպաշտական նվիրումն արտահայտում էին զոհաբերությունների միջոցով:Սկսած առաջին արդար Աբելից՝ Աստծո ընտրյալները հատուկ սեղան էին պատրաստում, որի վրա զոհեր էին մատուցում ի հաճություն Աստծո: Այդ բոլոր զոհասեղանները սուրբ էին, քանզի խորին երկյուղածությամբ և ակնածանքով նվիրված էին Աստծուն, և Նա ընդունել էր նրանց վրա մատուցվող զոհերը: Սեղաններ պատրաստեց նաև Մովսես մարգարեն վկայության խորանի համար, որը նախօրինակը և խորհրդանիշն էր նոր ուխտի, նրանում իրականացած տնօրինությունների և խորհուրդների: Ինչպես ասում են վարդապետները, հին ուխտի բոլոր սեղանները սուրբ էին, և զոհերն ընդունելի էին Տիրոջ համար լոկ այն պատճառով, որ խորհրդանիշն էին սպասվող Մեսիայի, Նրա նվիրական զոհաբերության: Քրիստոս՝ Աստծո Գառը, պատարագվելով՝ Իր Եկեղեցուն ավանդեց պատարագի խորհուրդը, որը կատարվում է սուրբ սեղանի վրա: Այն գտնվում է եկեղեցու խորանի կենտրոնում: Նրա վրա քահանայի աղոթքի միջոցով հացը և գինին վերածվում են Քրիստոսի մարմնի և արյան: Սուրբ սեղանը միաժամանակ Աստծո աթոռն է, որի վրա անտեսանելի կերպով բազմած է Սուրբ Երրորդությունը:  Երևանի Ս. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցու ավագ խորան Սեղանի վրա միշտ ներկա է լինում Ատյանի ավետարանը, որպեսզի միշտ հիշենք Քրիստոսին, Նրա պատվիրանները, ինչպես նաև ահեղ դատաստանի օրը, երբ Ավետարանով դատվելու են մեր բոլոր գործերը. քանզի սուրբ սեղանը նաև խորհրդանշում է այն ատյանը, որից մեզ դատելու է Քրիստոս: Այստեղ մշտապես գտնվում է նաև սեղանի խաչը, որը հիշեցնում է, թե ինչ գնով է Քրիստոս մեզ փրկություն պարգևել: Սեղանը հարդարվում է գոգնոցով, մոմակալներով ու ճաճանչներով, որոնք խորհրդանշում են աստվածային շնորհի փառքը: Իսկ վերևում կախվում է մշտավառ կանթեղը:  Լուսանկար՝ Սերգեյ Հակոբյանի Հայոց հնագույն եկեղեցիների սեղանները T-աձև տեսք են ունեցել: Ավելի ուշ շրջանում սեղանի ետնամասում ավելացավ խաչկալը՝ սեղանի խաչը բարձրադիր և փառավոր ներկայացնելու համար: Խաչկալները սկզբում փայտից էին: Հետագայում դրանք վերածվեցին քարե, բարձր, գագաթը ծաղկած խաչով պսակող յուրահատուկ վեմերի, որոնց կենտրոնում էլ զետեղվեց Աստվածամոր սրբապատկերը: Այդպիսով ներկայիս շատ հայկական եկեղեցիների խորանները՝ սեղանի շարունակություն հանդիսացող խաչկալ-նկարակալով հանդերձ, բավականին հանդիսավոր տեսք ունեն:  Լուսանկար՝ Սերգեյ Հակոբյանի |
