|
ՍԱԴՈՒԿԵՑԻՆԵՐ | Ս. ՍԱՀԱԿ ՊԱՐԹԵՎ (348-439) | Ս. ՍԱՀԱԿ ԵՎ Ս. ՀՈՎՍԵՓ ԿԱՐՆԵՑԻՆԵՐ (+808) | ՍԱՂԱՎԱՐՏ | ՍԱՂՄՈՍ | ՍԱՂՄՈՍԱՎԱՆՔ | ՍԱՂՄՈՍԵՐԳՈՒԹՅՈՒՆ | ՍԱՄԱՐԱՑԻ | ՍԱՄՈՒԵԼ ՄԱՐԳԱՐԵ | ՍԱՄՓՍՈՆ | ՍԱՆԱՀԻՆԻ ՎԱՆՔ | Ս. ՍԱՆԴՈՒԽՏ (+46) | ՍԱՏԱՆԱ | Ս. ՍԱՐԳԻՍ ԶՈՐԱՎԱՐ (+363) | Ս. ՍԱՐԳԻՍ ԵՎ Ս. ԲԱԳՈՍ ՎԿԱՆԵՐ (+300) | ՍԱՐԳԻՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ (XII դ.) | ՍԱՐԿԱՎԱԳ | ՍԵՂԱՆ | ՍԵՎԱՆԱՎԱՆՔ | ՍԵՐ | Ս. ՍԻՄԵՈՆ ՍՅՈՒՆԱԿՅԱՑ (+459) | ՍԿԻՀ | ՍՅՈՒՆԻ ՎԱՆՔ | ՍՈԴՈՄ ԵՎ ԳՈՄՈՐ | ՍՈՂՈՄՈՆ ԹԱԳԱՎՈՐ | Ս. ՍՈՓԻԱ, Ս. ՊԻՍՏՈՍ, Ս. ԷԼՊԻՍ ԵՎ Ս. ԱԳԱՊԵ (+137) | ՍՈՓՈՆԻԱ ՄԱՐԳԱՐԵ (մ. թ. ա. VII դ. երկրորդ կես) | ՍՊԻՏԱԿԱՎՈՐ Ս. ԱՍՏՎԱԾԱԾԻՆ ՎԱՆՔ | Ս. ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՆԱԽԱՎԿԱ | ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՍՅՈՒՆԵՑԻ (մոտ 660-735) | ՍՐԲԱԶԱՆ ԱՎԱՆԴՈՒԹՅՈՒՆ | ՍՐԲԱՊԱՏԿԵՐ | ՍՐԲԵՐ | ՍՐԲՈՒԹՅՈՒՆ | ՍՐԲՈՒԹՅՈՒՆ ՍՐԲՈՑ | ՍՈՒՐԲ ԵՐՐՈՐԴՈՒԹՅՈՒՆ | ՍՈՒՐԲ ՀՈԳԻ | Ս. ՍՈՒՔԻԱՍՅԱՆՔ (+ 140-ական թթ.) ՍԱՂՄՈՍԵՐԳՈՒԹՅՈՒՆ Ընդհանրական աստվածպաշտության մեջ կարևորագույն մաս է կազմում սաղմոսներով աղոթելը կամ սաղմոսերգությունը: Այն կատարվում է թվերգով կամ ձայնեղանակով: Թվերգը պարզ ընթերցանությունից տարբերվում է թեթևակի մեղեդայնությամբ, որի ելևեջները հիմնականում փոփոխվում են խոսքի իմաստային շեշտադրության հետ: Սաղմոսերգության մաս են կազմում ժամերգություններում առանձին բաժին հանդիսացող, մեկ կամ մի քանի սաղմոսից բաղկացած փոխերը, որոնք տուն առ տուն փոխեփոխ թվերգվում են դպիրների կողմից: Սակայն սաղմոսերգության բուն կարգը Գիշերային ժամերգության կանոնն է, որի ընթացքում կատարվում է Սաղմոսարանի 1/8 մասը, և 8 օրվա մեջ ընթերցվում են գրեթե բոլոր սաղմոսները: Սաղմոսարանի բաժանումը 8 մասի կամ 8 կանոնների համապատասխանում է եկեղեցական երաժշտության 8 ձայնեղանակներին, որոնց օրինաչափությանն են ենթարկված նաև շարականները: Սաղմոսների 8 կանոններից յուրաքանչյուրը կոչվում է ըստ իր համար սահմանված ձայնեղանակի, ինչպես նաև՝ ըստ իր առաջին սաղմոսի սկսվածքի. օրինակ՝ առաջին կանոնը, որն ընդգրկում է 18-35-րդ սաղմոսները, կոչվում է ԱՁ (առաջին ձայնեղանակ), ինչպես նաև՝ «Երկինք պատմեն», քանի որ 18-րդ սաղմոսն այս բառերով է սկսվում: Յուրաքանչյուր կանոն իր հերթին բաժանված է 7 մասի՝ գուբղաների, որոնցից առաջին 6-ը կատարվում են թվերգով, և միայն 7-րդը, որը կոչվում է կանոնագլուխ, կատարվում է ըստ ձայնեղանակի՝ բարձրաձայն երգեցողությամբ: Սաղմոսերգության այս կարգը խորհրդանշում է քրիստոնյայի հաղթանակը մեղքի հանդեպ՝ նախատիպ ունենալով Իսրայելի ժողովրդի պտտվելը Երիքովի շուրջ՝ 6 անգամ՝ լռությամբ, իսկ 7-րդ անգամ՝ աղմուկով, ինչի շնորհիվ քանդվեցին քաղաքի պարիսպները [տե՛ս Հես. 6.10-20]: |
