ԽԱՉԱԿՆՔՈՒՄ
id217Խաչակնքումը քրիստոնեական
աստվածպաշտության ծիսական արտահայտչաձևերից է: Ձեռքի հատուկ խաչաձև շարժմամբ
քրիստոնյան հաճախ հրավիրում կամ հայցում է
խաչի զորությունը և Խաչյալի
օրհնությունը:
Ծեսի ժամանակ
քահանան որոշակի պահերի հանդես է գալիս այս
խորհրդավոր շարժմամբ՝
խաչի նշանով
օրհնելով համապատասխան իրերը և ժողովրդին:
Քահանայի խաչակնքումը կոչվում է նաև տյառնագրություն, այսինքն՝ Տիրոջ նշանի պատկերում:
Հավատացյալները խաչակնքում են ինչպես առանձնական, այնպես էլ ընդհանրական
աստվածպաշտության մեջ՝ «Յանուն Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ» ասելով՝ խաչի նշանը պատկերելով սեփական անձի վրա: Այն կատարվում է աջ ձեռքով: Երեք մատները՝ բութը, ցուցամատը և միջնամատը, միացվում են, իսկ մյուս երկուսը՝ ծալվում ափի մեջ. երեք միացրած մատներով հպվում են նախ՝ ճակատին, ապա՝ կրծքին, հետո՝ ձախ և աջ ուսին՝ այսպիսով սեփական անձի վրա պատկերելով
խաչի նշանը. այնուհետև, ձեռքի ափը սեղմելով կրծքին,
խոնարհվում են՝ ասելով «ամէն»:
Միացրած երեք մատները
խորհրդանշում են
քրիստոնյայի հավատը Սուրբ Երրորդության հանդեպ, իսկ երկուսը՝
Քրիստոսի՝ խոստովանելով Նրա մեջ կատարյալ մարդու և կատարյալ
Աստծո միությունը:
Մատների դասավորությունը խաչակնքելիս
Գծանկար՝ Խորեն Հակոբյանի
Խաչակնքելով սեփական անձը՝
քրիստոնյան արտահայտում է իր ակնածանքն ու հավատարմությունը
Աստծո և Նրա
շնորհի նկատմամբ: Ընդունված է խաչակնքել և
խոնարհվել եկեղեցի մտնելիս ու դուրս գալիս,
սրբապատկերների կամ այլ
սրբությունների մոտենալիս,
ծեսի ընթացքում
Քրիստոսի կամ
Սուրբ Երրորդության անունները լսելիս,
խնկարկության կամ
քահանայի տյառնագիր
օրհնության ժամանակ: Խաչակնքումն անբաժան է հավատացյալից նրա առանձնական
աղոթքների ժամանակ, ինչպես նաև վտանգի,
փորձության,
չար խորհուրդների այցելության պահերին. խաչակնքելով՝ նա օգնության է կանչում Տիրոջը՝ իրեն պատսպարելով
խաչի զորությամբ: