Ս. ԹԵՈԴՈՐՈՍ ԶՈՐԱՎԱՐ (+305)
id571Ս. Թեոդորոսը ծնվել է Պոնտոսի Ամասիա քաղաքի մոտակա գյուղերից մեկում՝ բարեպաշտ
քրիստոնյաների ընտանիքում: Տակավին մանուկ էր, երբ մահանում է մայրը, և նա մեծանում է հոր խնամքով՝ խիստ սակավապետ ու կարգապահ: Չափահաս տարիքում Թեոդորոսը բոլորին հիացնում էր իր բարեկազմ ու վայելուչ տեսքով, առույգությամբ և
արիությամբ, ինչի շնորհիվ գավառի զորապետը նրան վերցնում է զինվորական ծառայության: Երբ 304 թ. հրապարակվում է կայսերական հրովարտակը, որն արգելում էր քրիստոնեական պաշտամունքը և իրավազրկում կուռքերին զոհ չմատուցողներին, Թեոդորոսին ստիպում են ամբողջ գնդի հետ մտնել մեհյան ու մասնակցել
հեթանոսական զոհաբերությանը: Իսկ նա անվարան հայտարարում է, որ բոլոր
հեթանոսական աստվածները
դևեր են, և նրանց պատվելը՝ մոլորություն, մինչդեռ ինքը ճշմարիտ
Աստծո՝
Քրիստոսի հավատարիմ զինվորն է: Չկարողանալով հակաճառել, ինչպես նաև հաշվի առնելով նրա բարի համբավը՝ իշխանությունները Թեոդորոսին առժամանակ ազատ են արձակում, իսկ նա գիշերով հրկիզում է Ամասիայի մեծագույն մեհյանը՝ բացահայտորեն ծաղրելով
հեթանոսական պաշտամունքի ունայնությունը, և կրկին ձերբակալվում է՝ լիովին պատրաստ
նահատակվելու: Սոսկալի չարչարանքներն ու բանտարգելությունը՝ սննդի տևական բացակայությամբ հանդերձ, միայն ավելի են զորացնում
Քրիստոսի քաջ զինվորին, որը շարունակ վայելում էր երկնային
շնորհի ու երկնաբնակիչների լուսաճեմ ներկայությունը և անդադար
սաղմոսերգում: Ի վերջո նրան այրում են՝ այդպես վրեժխնդիր լինելով մեհյանը հրկիզելու համար: Մի բարեպաշտ
քրիստոնյա տիկին սուրբ
մարտիրոսի նշխարներն ամփոփում է տապանակի մեջ և զետեղում Ամասիայից ոչ հեռու գտնվող իր տանը, որը շուտով բազում հրաշքների շնորհիվ դառում է ուխտատեղի, իսկ հետագայում վերածվում է
եկեղեցու:
Ս. Թեոդորոս զորավարն ավանդաբար հիշատակվում է
Մեծ պահքի առաջին շաբաթ օրը: Այս պատճառով սուրբ
մարտիրոսին նվիրված
քարոզներում նա ներկայացվում է իբրև
արիության խորհրդանիշ և մեծ
բարեխոս՝
պահքը ճգնավորական սխրանքով արդյունավորելու համար: