ՁԵՌՆԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ
id310Եկեղեցու խորհուրդների թվում ձեռնադրությունը հատուկ նշանակություն ունի: Նրանով հոգևոր դասն առանձնանում է հավատացյալ ժողովրդից՝ ընտրվելով նրան
քարոզելու և առաջնորդելու,
Սուրբ Հոգու շնորհները բաշխելու և
Եկեղեցու ողջ հոգևոր հարստությունն ավանդելու համար:
Այսպիսի բարձր և պատասխանատու
առաքելությունն անհնար է կատարել առանց հատուկ
շնորհի: Որքան էլ մարդը սրբակյաց լինի և
Սուրբ Հոգու պարգևներով լցված, այնուհանդերձ եկեղեցական սպասավորության համար անհրաժեշտ են որոշակի նշանակության և կոչվածության համապատասխանող
շնորհներ, որոնց միջոցով
խորհուրդները և արարողությունները լինում են կատարյալ ու վավերական: Այդ շնորհների էությունը հայտնի է միայն
Աստծուն, ուստի միայն աստվածային կարգով ավանդվածը կարող է լինել հավաստի և ճշմարիտ: Այս պատճառով ձեռնադրության
խորհուրդը սերում է
առաքյալներից, որոնց Ինքը Տերն ընտրեց այդ նպատակով և պարգևեց հատուկ
շնորհներ:
Քրիստոս, Իր
հարությունից հետո այցելելով աշակերտներին, հանդիսավոր կերպով նրանց հաստատեց այդ ծառայության մեջ՝ ասելով. «Ինչպես Իմ Հայրը Ինձ առաքեց, Ես էլ առաքում եմ ձեզ»: Եվ այս ասելուց հետո նրանց վրա փչեց ու ասաց. «Առե՛ք Սուրբ Հոգին: Եթե մեկի մեղքերը ներեք, նրան ներված կլինեն. եթե մեկի մեղքերը կապեք, կապված կլինեն» [
Հովհ. 20.21-23]:
Առաքյալներին արտոնելով
քարոզել ամբողջ աշխարհում՝ Տերն ասաց նրանց. «Գնացե՛ք ուրեմն, աշակե՛րտ դարձրեք բոլոր ազգերին, մկրտեցե՛ք նրանց Հոր և Որդու և Սուրբ Հոգու անունով» [
Մատթ. 28.19]:
Իսկ
Պենտեկոստեի օրը
առաքյալները լցվեցին անպատմելի
շնորհներով՝ ստանալով այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ էր իրենց առաքելական կոչման համար:
Սուրբ Հոգու կենդանի առաջնորդությամբ նրանք իրենց ծառայության առաջին իսկ շրջանում
սարկավագներ, երեցներ (
քահանաներ) ու
եպիսկոպոսներ կարգեցին՝ օրավուր աճող նորաստեղծ
Եկեղեցում համապատասխան ծառայություններ մատուցելու համար:
Ընտրելով լավագույն հավատացյալներին՝
առաքյալները ձեռքը դնում էին նրանց գլխին և
աղոթում, որով և փոխանցվում էին անհրաժեշտ
շնորհները: Այդպիսին էր 7
սարկավագների ձեռնադրությունը, որոնց մեջ էր ս.
Ստեփանոս Նախավկան: Գործք առաքելոց գրքում կարդում ենք, թե ինչպես
Պողոս և Բառնաբաս
առաքյալները երեցներ էին ձեռնադրում յուրաքանչյուր նորաստեղծ համայնքի համար: Իսկ
Պողոսի՝ Տիմոթեոսին և Տիտոսին ուղղած թղթերից հայտնի է դառնում, որ նրանք, լինելով
առաքյալի աշակերտները,
եպիսկոպոսական ձեռնադրություն էին ստացել նրա կողմից և իրենք էլ իրենց հերթին երեցներ էին ձեռնադրում այն քաղաքներում, որտեղ բնակվում էին
քրիստոնյաներ: Այսպես ձեռնադրությամբ ստեղծվեց և հաստատվեց
Եկեղեցու նվիրապետությունը՝ իր հիմնական 3 աստիճաններով, որը, այնուհետև զարգանալով, ընդգրկեց հոգևոր սպասավորության բոլոր ոլորտները:
Ձեռնադրություն Պողոս առաքյալի կողմից (լուսանցապատկեր)
Երևան, ձեռ. 206, էջ 529ա, Աստվածաշունչ, 1318 թ., Գլաձոր
Ծաղկող՝ Թորոս Տարոնացի
Այժմ
Եկեղեցում ձեռնադրությունն իրագործում է
եպիսկոպոսը, որը նախապես քննում է ընծայման պատրաստվողի
հավատը և արժանիքները:
Ձեռնադրությունը կատարվում է
պատարագի արարողության ժամանակ: Յուրաքանչյուր աստիճան ունի իրեն հատուկ
ծիսակարգը:
Աղոթքներից և
Սուրբ Գրքի համապատասխան
ընթերցվածքներից հետո
եպիսկոպոսը ձեռքը դնում է ընծայվողի գլխին և
քահանայական աստիճանի դեպքում
օծում սրբալույս
մեռոնով: Այնուհետև նորընծային հանձնվում են իր ստացած աստիճանը
խորհրդանշող իրեր. այսպես՝
դպիրին հանձնվում է բանալի,
սարկավագին՝
բուրվառ, իսկ
քահանային՝
սկիհ:
Եպիսկոպոսական ձեռնադրությունը կատարում է
կաթողիկոսը երկու
եպիսկոպոսների հետ և ընծայվողին հանձնում է
գավազան:
Իսկ
կաթողիկոսին, ըստ
ավանդության, ձեռնադրում են 12
եպիսկոպոսներ:
Ձեռնադրություն
Երևան, ձեռ. 197, էջ 341բ, Ավետարան, 1287 թ.
Ձեռնադրությունը դարեր շարունակ սերնդից սերունդ է փոխանցում աստվածային
շնորհները, որոնք ապահովում են սուրբ
խորհուրդների կայացումը և իրականացնում
Եկեղեցու հավիտենական միությունը՝
Քրիստոսի և
առաքյալների ժամանակներից մինչև
աշխարհի վախճանը: