русский  english    
ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՕՐԱՑՈՒՅՑ
ԵԿԵՂԵՑԱԿԱՆ ՕՐԱՑՈՒՅՑ / ԺԱՄԱԿԱՐԳՈՒԹՅՈՒՆ / ՍՈՒՐԲ ՊԱՏԱՐԱԳ
30 նոյեմբերի 2024թ. շաբաթ, ԳՁ
Սրբոց առաքելոցն եւ առաջին լուսաւորչացն մերոց Թադէոսի եւ Բարդուղիմէոսի

ԽՈՐՀՈՒՐԴ ՍՐԲՈՅ ՊԱՏԱՐԱԳԻ


Շարական հանդերձի
Խորհո՛ւրդ խորին, անհաս, անսկիզբն, որ զարդարեցեր զվերին պետութիւնդ ի յառագաստ անմատոյց լուսոյն գերապանծ փառօք զդասս հրեղինաց:
Անճառահրաշ զօրութեամբ ստեղծեր զԱդամ պատկեր տիրական եւ նազելի փառօք զգեստաւորեցեր ի դրախտն Ադենի տեղի բերկրանաց:
Չարչարանօք Քո սուրբ Միածնին նորոգեցան արարածք ամենայն, եւ վերստին մարդն անմահացաւ՝ զարդարեալ ի զգեստ անկողոպտելի:
Անձրեւածին Բաժա՛կ հրահոսան, որ հեղար յառաքեալսն ի սուրբ վերնատանն, հե՛ղ եւ ի մեզ, Հոգի՛դ Սուրբ Աստուած, ընդ պատմուճանի զՔո զիմաստութիւն:
Տան Քում վայելէ սրբութիւն, որ զգեցար զվայելչութիւն՝ սրբութիւն փառաց ընդ մէջ Քո ածեալ. պատեա՛ զմէջս մեր ճշմարտութեամբ:
Որ զարարչագործ բազուկս Քո տարածեցեր ընդդէմ աստեղաց, հաստատեա՛ զբազուկս մեր կարողութեամբ՝ համբարձմամբ ձեռաց առ Քեզ միջնորդիլ:
Ւիւսմամբ թագ ի գլուխ պատեսցես զմիտս եւ զգայարանս խաչանիշ ուրարմամբ ըստ Ահարովնի՝ ծաղկեալ յոսկեթել ի զարդ խորանին:
Րամից բոլորից տիրապէս Աստուա՛ծ պետական, նափորտապատ սիրով զմեզ զգեստաւորեցեր՝ Քում սուրբ խորհրդոյդ լինել սպասաւոր:
Թագաւո՛ր երկնաւոր, զԵկեղեցի Քո անշա՛րժ պահեա եւ զերկրպագուս անուանդ Քում պահեա՛ ի խաղաղութեան:

Քհ. Լուացից սրբութեամբ զձեռս իմ եւ շուրջ եղէց զսեղանով Քով, Տէ՛ր:
Սրկ. Դա՛տ արա ինձ, Տէ՛ր, զի ես յանբծութեան իմում գնացի. ի Տէր յուսացայ, զի մի՛ եղէց հիւանդ:
Փորձեա՛ զիս, Տէ՛ր, եւ քննեա՛ զիս. փորձեա՛ զերիկամունս իմ եւ զսիրտ իմ:
Ողորմութիւն Քո, Տէ՛ր, առաջի աչաց իմոց. եւ հաճոյ եղէց ճշմարտութեան Քում:
Ոչ նստայց ես յաթոռս նանրաց եւ ընդ անօրէնս ես ոչ մտից:
Ատեցի ես զժողովս չարաց եւ ընդ ամպարիշտս ես ոչ նստայց:
Լուացից սրբութեամբ զձեռս իմ եւ շուրջ եղէց զսեղանով Քով, Տէ՛ր:
Լսել ինձ զձայն օրհնութեան Քո եւ պատմել զամենայն սքանչելիս Քո:
Տէ՛ր, սիրեցի զվայելչութիւն տան Քո եւ զտեղի յարկի փառաց Քոց:
Մի՛ կորուսաներ ընդ ամպարիշտս զանձն իմ եւ մի՛ ընդ արս արիւնահեղս՝ զկեանս իմ:
Որոց ձեռք իւրեանց յանօրէնութեան են, եւ աջ նոցա լի է կաշառօք:
Ես յանբծութեան իմում գնացի. փրկեա՛ զիս, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛ ինձ:
Ոտն իմ կացցէ յուղղութեան. յԵկեղեցիս մեծս օրհնեցից զՔեզ:
Փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Քհ. Եւ վասն սրբուհւոյ Աստուածածնին բարեխօսութեանն, Տէ՛ր, ընկա՛լ զաղաչանս մեր եւ կեցո՛ զմեզ:
Սրկ. Սուրբ զԱստուածածինն եւ զամենայն սուրբս բարեխօս արասցուք առ Հայր ի յերկինս, զի կամեցեալ ողորմեսցի եւ գթացեալ կեցուսցէ զարարածս Իւր: Ամենակալ Տէր Աստուա՛ծ մեր, կեցո՛ եւ ողորմեա՛:
Քհ. Ընկա՛լ, Տէ՛ր, զաղաչանս մեր բարեխօսութեամբ սրբուհւոյ Աստուածածնին՝ անարատ ծնողի Միածնի Որդւոյ Քո, եւ աղաչանօք ամենայն սրբոց Քոց լո՛ւր մեզ, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛, ներեա՛, քաւեա՛ եւ թո՛ղ զմեղս մեր: Արժանաւորեա՛ գոհութեամբ փառաւորել զՔեզ ընդ Որդւոյ եւ ընդ Սրբոյ Հոգւոյդ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Եւ ապա ասէ.
Քհ. Խոստովանիմ առաջի Աստուծոյ եւ սրբուհւոյ Աստուածածնին եւ առաջի ամենայն սրբոց եւ առաջի ձեր, հա՛րք եւ եղբա՛րք, զամենայն մեղս, զորս գործեալ եմ. քանզի մեղայ խորհրդով, բանիւ եւ գործով եւ ամենայն մեղօք, զոր գործեն մարդիկ: Մեղայ, մեղայ, աղաչեմ զձեզ, խնդրեցէ՛ք վասն իմ յԱստուծոյ զթողութիւն:
Եւ մերձակայ քահանայն ասէ.
Ողորմեսցի քեզ Աստուած հզօրն եւ թողութիւն շնորհեսցէ ամենայն յանցանաց քոց՝ անցելոյն եւ այժմուս. եւ յառաջակայէն փրկեսցէ եւ հաստատեսցէ յամենայն գործս բարիս եւ հանգուսցէ զքեզ ի հանդերձեալ կեանսն. ամէն:

Եւ ինքն ասէ.
Քհ. Ազատեսցէ եւ զձեզ մարդասէրն Աստուած եւ թողցէ զամենայն յանցանս ձեր. տացէ ժամանակ ապաշխարելոյ եւ գործելոյ զբարիս. ուղղեսցէ եւ զառաջակայ կեանս ձեր շնորհօք Սուրբ Հոգւոյն՝ հզօրն եւ ողորմածն. եւ Նմա փա՜ռք յաւիտեանս. ամէն:
Դպ. Յիշեսջի՛ր եւ զմեզ առաջի անմահ Գառինն Աստուծոյ:
Քհ. Յիշեա՛լ լիջիք առաջի անմահ Գառինն Աստուծոյ:

Փոխ. Աղաղակեցէ՛ք առ Տէր, ամենա՛յն երկիր, ծառայեցէ՛ք Տեառն ուրախութեամբ:
Մտէ՛ք առաջի Նորա ցնծութեամբ, ծաներո՛ւք, զի Նա է Տէր Աստուած մեր:
Նա արար զմեզ, եւ ոչ մեք էաք, մեք՝ ժողովուրդք եւ խաշն արօտի Նորա:
Մտէ՛ք ընդ դրունս Նորա խոստովանութեամբ եւ օրհնութեամբ՝ ի յարկս Նորա:
Խոստովա՛ն եղերուք Տեառն եւ օրհնեցէ՛ք զանուն Նորա:
Քաղցր է Տէր, յաւիտեան է ողորմութիւն Նորա, ազգէ մինչեւ յազգ է ճշմարտութիւն Նորա:
Փառք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Սրկ. Սուրբ Եկեղեցեաւս աղաչեսցուք զՏէր, զի սովաւ փրկեսցէ զմեզ ի մեղաց եւ կեցուսցէ շնորհիւ ողորմութեան Իւրոյ: Ամենակալ Տէր Աստուա՛ծ մեր, կեցո՛ եւ ողորմեա՛:
Քհ. Ի մէջ տաճարիս եւ առաջի աստուածընկալ եւ պայծառացեալ սուրբ նշանացս եւ սուրբ տեղւոյս խոնարհեալ երկիւղիւ երկիր պագանեմք: Զսուրբ եւ զհրաշալի եւ զյաղթող զտէրութիւնդ Քո փառաւորեմք եւ Քեզ մատուցանեմք զօրհնութիւն եւ զփառս ընդ Հօր եւ ընդ Հոգւոյդ Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Մտից առաջի սեղանոյ Աստուծոյ առ Աստուած, որ ուրախ առնէ զմանկութիւն իմ:
Սրկ. Դա՛տ արա ինձ, Աստուա՛ծ, եւ իրա՛ւ արա ինձ ի դատաստանի իմում:
Քհ. Յազգէ, որ ոչ է սուրբ, ի մարդոյ մեղաւորէ, նենգաւորէ փրկեա՛ զիս:
Սրկ. Դու, Աստուա՛ծ, հզօրիչ իմ ես. ընդէ՞ր մոռացար զիս, ընդէ՞ր տրտում գնամ ես ի նեղել թշնամւոյ իմոյ:
Քհ. Առաքեա՛, Տէ՛ր, զլոյս Քո եւ զճշմարտութիւն Քո, զի առաջնորդեսցեն ինձ եւ հանցեն զիս ի լեառն սուրբ եւ ի յարկս Քո:
Սրկ. Մտից առաջի սեղանոյ Աստուծոյ առ Աստուած, որ ուրախ առնէ զմանկութիւն իմ:
Քհ. Խոստովան եղէց Քեզ օրհնութեամբ, Աստուա՛ծ, Աստուա՛ծ իմ:
Սրկ. Արդ, ընդէ՞ր տրտում ես, ա՛նձն իմ, կամ ընդէ՞ր խռովես զիս. յուսա՛ առ Աստուած, խոստովանեա՛ Նմա. փրկիչ երեսաց իմոց Աստուած է:
Քհ. Փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ:
Սրկ. Այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք:
Օրհնեսցուք զամենակալն Աստուած՝ զՀայր Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի, որ արժանի արար զմեզ կալ ի տեղւոջս փառաբանութեան եւ երգել զերգս հոգեւորս: Ամենակալ Տէր Աստուա՛ծ մեր, կեցո՛ եւ ողորմեա՛:
Քհ. Ի յարկի սրբութեան եւ ի տեղւոջ փառաբանութեան, հրեշտակաց բնակարանիս եւ մարդկան քաւարանիս, առաջի աստուածընկալ եւ պայծառացեալ սուրբ նշանացս եւ սուրբ տեղւոյս խոնարհեալ երկիւղիւ երկիր պագանեմք, զսուրբ եւ զհրաշալի եւ զյաղթող զտէրութիւնդ Քո օրհնեմք եւ փառաւորեմք. եւ Քեզ ընդ երկնային զօրսն մատուցանեմք զօրհնութիւն եւ զփառս ընդ Հօր եւ ընդ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Եւ ապա ձգեն զվարագոյրն, եւ դպիրքն եղանակեն մեղեդի՝ ըստ պատշաճի աւուր:

Մեղեդի Առաքելոց
Դպ. Արեգակն արդար, որ ի Հօրէ ծագեալ, զառաքեալսն Քո անճառ շնորհօք լցեալ:
Ռահ լուսոյ ցուցեալ Հայաստանեայց ազանց, մեծն Թադէոս, Բարթուղիմեաւ փայլեալ:

Շարական խնկարկութեան սրբոյ պատարագին
Յայս յարկ նուիրանաց ուխտի Տեառն տաճարիս ժողովեալքս աստանօր ի խորհուրդ պաշտաման պաղատանաց առաջիկայ սուրբ պատարագիս՝ խնկօք անուշիւք խումբ առեալ պարեմք ի վերնայարկ սրահս խորանիս. ուղղութեամբ ընկա՛լ զաղօթս մեր որպէս բուրումն անուշահոտ խնկոց, ստաշխից եւ կինամոնաց. եւ զմատուցողքս պահեա՛ սրբութեամբ՝ միշտ եւ հանապազ Քեզ սպասաւորել. բարեխօսութեամբ մօր Քո եւ Կուսի ընկա՛լ զաղաչանս Քոց պաշտօնէից:
Որ գերագոյն քան զերկինս պայծառացուցեր սուրբ զԵկեղեցի արեամբ Քո, Քրիստո՛ս, եւ ըստ երկնայնոցն կարգեցեր ի սմա զդասս առաքելոց եւ մարգարէից, սուրբ վարդապետաց, այսօր ժողովեալ դասք քահանայից, սարկաւագաց, դպրաց եւ կղերիկոսաց՝ խունկ մատուցանեմք առաջի Քո, Տէ՛ր, յօրինակ ըստ հնումն Զաքարիայ. ընկա՛լ առ ի մէնջ զխնկանուէր մաղթանս որպէս զպատարագն Աբելի, զՆոյի եւ զԱբրահամու. բարեխօսութեամբ վերին Քո զօրացդ միշտ անշա՛րժ պահեա զաթոռ Հայկազնեայս:
Խնդա՛ յոյժ, դո՛ւստր լուսոյ, մա՛յր սուրբ կաթուղիկէ, մանկամբք քո, Սիո՛ն: Զարդարեալ պճնեա՛, հա՛րսն պանծալի, երկնանման լուսաճեմ խորան. զի օծեալն Աստուած՝ Էնն ի յԷէն, անծախապէս ի քեզ միշտ պատարագի Հօր ի հաշտութիւն, մեզ ի քաւութիւն բաշխէ զմարմին եւ զարիւն Իւր սուրբ. վասն Իւր կատարման սուրբ տնօրէնութեանն շնորհէ զթողութիւն կանգնողի տաճարիս:
Զանապական Կոյսն Մարիամ՝ Աստուածածին խոստովանի սուրբ Եկեղեցի, ուստի տուաւ հացն անմահութեան եւ բաժակ մեզ ուրախարար. տո՛ւք օրհնութիւնս նմա հոգեւոր երգով:

Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Օրհնեալ թագաւորութիւն Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՃԱՇՈՒ ԺԱՄԱՄՈՒՏ
Առաքեալք եւ վկայք Քրիստոսի Աստուծոյ, ամենակալ Հոգւոյն զօրութեամբ զամենեսեան ընդհանուր յորդեգրութիւն կենաց կոչելով, միասնական Սուրբ Երրորդութեանն յորդորեցին երգել զփառս ի յաւիտեանս. ամէն:

Սրկ. Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք. ընկա՛լ, կեցո՛ եւ ողորմեա՛: Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Օրհնութի՜ւն եւ փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: Խաղաղութի՜ւն ամենեցուն:
Դպ. Եւ ընդ հոգւոյդ քում:
Սրկ. Աստուծոյ երկրպագեսցուք:
Դպ. Առաջի Քո, Տէ՛ր:
Քհ. Տէր Աստուա՛ծ մեր, Որոյ կարողութիւնդ անքնին է, եւ փառքդ՝ անհասանելի, Որոյ ողորմութիւնդ անչափ է, եւ գթութիւնդ՝ անբաւ, Դու ըստ առատ մարդասիրութեանդ Քում նայեա՛ց ի ժողովուրդս Քո եւ ի տաճարս այս սուրբ: Եւ արա՛ ընդ մեզ եւ ընդ աղօթակիցս մեր առատապէս զողորմութիւն Քո եւ զգթութիւն: Զի Քեզ վայել է փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՃԱՇՈՒ ՓՈԽ


Փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՃԱՇՈՒ ՇԱՐԱԿԱՆ

(Ճշւ. Համօրէն առաքելոց ակ.)


Որ սիրողդ էք Արարչին արարածոց, Քրիստոսի սո՛ւրբ առաքեալք, բարեխօսեցէ՛ք առ Տէր վասն մեր:
Որ քարոզդ էք ընդհանուր տիեզերաց, Քրիստոսի սո՛ւրբ առաքեալք, բարեխօսեցէ՛ք առ Տէր վասն մեր:
Որ պսակդ էք ամենայն Եկեղեցեաց, Քրիստոսի սո՛ւրբ առաքեալք, բարեխօսեցէ՛ք առ Տէր վասն մեր:

Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Զի Քո է կարողութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն:
Սրկ. Պռօսխումէ:

ԵՐԵՔՍՐԲԵԱՆ
Սուրբ Աստուա՛ծ, սուրբ եւ հզօր, սուրբ եւ անմահ, որ խաչեցար վասն մեր. ողորմեա՛ մեզ:
(Երիցս կրկնեա՛)

Սրկ. Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Վասն խաղաղութեան ամենայն աշխարհի եւ հաստատութեան սրբոյ Եկեղեցւոյ զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Վասն ամենայն սուրբ եւ ուղղափառ եպիսկոպոսաց զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Վասն հայրապետին մերոյ տեառն տեառն (այս անուն) կենաց եւ փրկութեան հոգւոյ նորին զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Վասն վարդապետաց, քահանայից, սարկաւագաց, դպրաց եւ ամենայն ուխտի մանկանց Եկեղեցւոյ զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Վասն բարեպաշտ թագաւորաց եւ աստուածասէր իշխանաց, զօրավարաց եւ զօրաց նոցին զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Վասն հոգւոցն հանգուցելոց, որք ճշմարիտ եւ ուղիղ հաւատով ի Քրիստոս ննջեցին, զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Եւ եւս միաբան վասն ճշմարիտ եւ սուրբ հաւատոյ մերոյ զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Զանձինս մեր եւ զմիմեանս Տեառն Աստուծոյ ամենակալին յանձն արասցուք:
Դպ. Քեզ՝ Տեառնդ, յանձն եղիցուք:
Սրկ. Ողորմեա՛ց մեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր, ըստ մեծի ողորմութեան Քում. ասասցուք ամենեքեան միաբանութեամբ:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Զի ողորմած եւ մարդասէր ես՝ Աստուած գոլով, եւ Քեզ վայել է փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

ՍԱՂՄՈՍ ՃԱՇՈՒ

ՍԱՂՄՈՍ ԺԸ
Կցորդ. Ընդ ամենայն երկիր ել բարբառ նոցա, եւ մինչեւ ի ծագս աշխարհի են խօսք նոցա:
Փոխ. Երկինք պատմեն զփառս Աստուծոյ, եւ զարարածս ձեռաց Նորա պատմէ հաստատութիւն:
Օր աւուր բղխէ զբան, եւ գիշեր գիշերի ցուցանէ զգիտութիւն:
Ոչ են բանք, եւ ոչ են խօսք, որոց ոչ լսին ձայնք նոցա:
Ընդ ամենայն երկիր ել բարբառ նոցա, մինչեւ ի ծագս աշխարհի են խօսք նոցա:
Յարեւու եհար զխորան իւր, եւ ինքն որպէս փեսայ, զի ելանէ յառագաստէ իւրմէ, ցնծայ նա որպէս սկայ յընթանալ զճանապարհս իւր:
Ի ծագաց երկնից են ելք նորա, հանգիստ նորա մինչեւ ի ծագս նորուն. եւ ոչ ոք իցէ, որ թաքիցէ ի տապոյ նորա:
Օրէնք Տեառն ամբիծ են եւ դարձուցանեն զհոգիս. վկայութիւն Տեառն հաւատարիմ է եւ իմաստուն առնէ զտղայս:
Արդարութիւնք Տեառն ուղիղ են եւ ուրախ առնեն զսիրտս. պատուիրանք Տեառն լոյս են եւ լոյս տան աչաց, երկիւղ Տեառն սուրբ է եւ մնայ յաւիտեան:
Դատաստան Տեառն ճշմարիտ է եւ արդար ի նոյն:
Ցանկալի է նա քան զոսկի եւ քան զականս պատուականս բազումս, քաղցր է նա քան զմեղու խորիսխ:
Քանզի ծառայ Քո պահէսցէ զայս ի պահել նմա հատուցումն բազում:
Զյանցուածս իւր ո՞վ կարէ առնուլ ի միտ. ի գաղտնեաց իմոց սո՛ւրբ արա զիս, Տէ՛ր, եւ յօտարէն պահեա՛ զծառայս Քո:
Ապա թէ ոչ՝ տիրեսցեն ինձ. յայնժամ ամբիծ եղէց եւ սուրբ եղէց ի մեղաց մեծաց:
Եղիցին Քեզ հաճոյ բանք բերանոյ իմոյ եւ խորհուրդք սրտի իմոյ առաջի Քո յամենայն ժամ. Տէր օգնական իմ եւ փրկիչ իմ:




Ալէլուիա, ալէլուիա: Կացուսցես զնոսա իշխանս ընդ ամենայն երկիր, եւ յիշեսցի անուն Քո ընդ ամենայն ազգս ազգաց:
Ընդ ամենայն երկիր ել բարբառ նոցա, եւ մինչեւ ի ծագս աշխարհի են խօսք նոցա:


Փա՜ռք Քեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր:


ՀԱՆԳԱՆԱԿ ՆԻԿԻԱԿԱՆ


Հաւատամք ի Մի Աստուած՝ ի Հայրն ամենակալ, յԱրարիչն երկնի եւ երկրի, երեւելեաց եւ աներեւութից: Եւ ի Մի Տէր Յիսուս Քրիստոս՝ յՈրդին Աստուծոյ՝ ծնեալն յԱստուծոյ Հօրէ միածին, այսինքն՝ յէութենէ Հօր: Աստուած յԱստուծոյ, Լոյս ի Լուսոյ, Աստուած ճշմարիտ յԱստուծոյ ճշմարտէ՝ ծնունդ եւ ոչ արարած: Նոյն Ինքն ի բնութենէ Հօր, Որով ամենայն ինչ եղեւ յերկինս եւ ի վերայ երկրի՝ երեւելիք եւ աներեւոյթք: Որ յաղագս մեր մարդկան եւ վասն մերոյ փրկութեան իջեալ յերկնից՝ մարմնացաւ, մարդացաւ, ծնաւ կատարելապէս ի Մարիամայ սրբոյ Կուսէն Հոգւովն Սրբով: Որով էառ զմարմին, զհոգի եւ զմիտ եւ զամենայն, որ ինչ է ի մարդ՝ ճշմարտապէս եւ ոչ կարծեօք: Չարչարեալ, խաչեալ, թաղեալ, յերրորդ աւուր յարուցեալ, ելեալ ի յերկինս նովին մարմնովն՝ նստաւ ընդ աջմէ Հօր: Գալոց է նովին մարմնովն եւ փառօք Հօր ի դատել զկենդանիս եւ զմեռեալս, Որոյ թագաւորութեանն ոչ գոյ վախճան: Հաւատամք եւ ի Սուրբ Հոգին՝ յանեղն եւ ի կատարեալն, որ խօսեցաւ յՕրէնս եւ ի Մարգարէս եւ յԱւետարանս. որ էջն ի Յորդանան, քարոզեաց յառաքեալսն եւ բնակեցաւ ի սուրբսն: Հաւատամք եւ ի մի միայն ընդհանրական եւ յառաքելական սուրբ Եկեղեցի. ի մի մկրտութիւն, յապաշխարութիւն, ի քաւութիւն եւ ի թողութիւն մեղաց, ի յարութիւնն մեռելոց, ի դատաստանն յաւիտենից հոգւոց եւ մարմնոց, յարքայութիւնն երկնից եւ ի կեանսն յաւիտենականս:

Մինչեւ ցաստ են հաւատոյ բանք:


Իսկ որք ասեն՝ էր երբեմն, յորժամ ոչ էր Որդի, կամ՝ էր երբեմն, յորժամ ոչ էր Սուրբ Հոգի, կամ թէ՝ յոչէից եղեն, կամ՝ յայլմէ էութենէ ասեն լինիլ զՈրդին Աստուծոյ եւ կամ զՍուրբ Հոգին, եւ թէ՝ փոփոխելիք են կամ այլայլելիք, զայնպիսիսն նզովէ կաթողիկէ եւ առաքելական Եկեղեցի:

Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Իսկ մեք փառաւորեսցուք, որ յառաջ քան զյաւիտեանս, երկիր պագանելով Սրբոյ Երրորդութեանն եւ Միոյ Աստուածութեանն՝ Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ, այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Սրկ. Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Եւ եւս հաւատով աղաչեսցուք եւ խնդրեսցուք ի Տեառնէ Աստուծոյ եւ ի Փրկչէն մերմէ Յիսուսէ Քրիստոսէ ի ժամուս պաշտաման եւ աղօթից, զի արժանի ընդունելութեան արասցէ, լուիցէ Տէր ձայնի աղաչանաց մերոց, ընկալցի զխնդրուածս սրտից մերոց, թողցէ զյանցանս մեր, ողորմեսցի ի վերայ մեր: Աղօթք մեր եւ խնդրուածք յամենայն ժամ մտցեն առաջի մեծի տէրութեան Նորա, եւ Նա տացէ մեզ միաբան միով հաւատով եւ արդարութեամբ վաստակել ի գործս բարիս, զի զողորմութեան զշնորհսն Իւր արասցէ ի վերայ մեր: Տէրն ամենակալ կեցուսցէ եւ ողորմեսցի:
Դպ. Կեցո՛, Տէ՛ր:
Սրկ. Զժամ սուրբ պատարագիս եւ զառաջիկայ օրս խաղաղութեամբ անցուցանել հաւատով՝ ի Տեառնէ խնդրեսցուք:
Դպ. Շնորհեա՛, Տէ՛ր:
Սրկ. Զհրեշտակ խաղաղութեան՝ պահապան անձանց մերոց ի Տեառնէ խնդրեսցուք:
Դպ. Շնորհեա՛, Տէ՛ր:
Սրկ. Զքաւութիւն եւ զթողութիւն յանցանաց մերոց ի Տեառնէ խնդրեսցուք:
Դպ. Շնորհեա՛, Տէ՛ր:
Սրկ. Զսրբոյ խաչին մեծ եւ կարող զօրութիւն յօգնութիւն անձանց մերոց ի Տեառնէ խնդրեսցուք:
Դպ. Շնորհեա՛, Տէ՛ր:
Սրկ. Եւ եւս միաբան վասն ճշմարիտ եւ սուրբ հաւատոյս մերոյ զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Զանձինս մեր եւ զմիմեանս Տեառն Աստուծոյ ամենակալին յանձն արասցուք:
Դպ. Քեզ՝ Տեառնդ, յանձն եղիցուք:
Սրկ. Ողորմեա՛ց մեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր, ըստ մեծի ողորմութեան Քում. ասասցուք ամենեքեան միաբանութեամբ:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Որպէս զի արժանաւորք եղիցուք գոհութեամբ փառաւորել զՔեզ ընդ Հօր եւ Սուրբ Հոգւոյդ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: Խաղաղութի՜ւն ամենեցուն:
Դպ. Եւ ընդ հոգւոյդ քում:
Սրկ. Աստուծոյ երկրպագեսցուք:
Դպ. Առաջի Քո, Տէ՛ր:
Քհ. Խաղաղութեամբ Քով, Քրիստոս Փրկի՛չ մեր, որ ի վեր է քան զամենայն միտս եւ զբանս, ամրացո՛ զմեզ եւ աներկի՛ւղ պահեա յամենայն չարէ: Հաւասարեա՛ զմեզ ընդ ճշմարիտ երկրպագուս Քո, որք Հոգւով եւ ճշմարտութեամբ Քեզ երկիր պագանեն: Վասն զի Ամենասուրբ Երրորդութեանդ վայել է փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Տէր Աստուած օրհնեսցէ զամենեսեանդ:
Սրկ. Մի՛ ոք յերախայից, մի՛ ոք ի թերահաւատից եւ մի՛ ոք յապաշխարողաց եւ յանմաքրից մերձեսցի յաստուածային խորհուրդս:
Դպ. Մարմին տէրունական եւ արիւն փրկչական կայ առաջի. երկնային զօրութիւնք յաներեւոյթս երգեն եւ ասեն անհանգիստ բարբառով. «Սո՜ւրբ, Սո՜ւրբ, Սո՜ւրբ, Տէ՛ր զօրութեանց»:
Սրկ. Սաղմո՛ս ասացէք Տեառն Աստուծոյ մերում, դպի՛րք, ձայնիւ քաղցրութեամբ զերգս հոգեւորս:

ՍՐԲԱՍԱՑՈՒԹԻՒՆ

Դպ. Ամենակալ ես, Տէ՛ր զօրութեանց, որ թագաւորդ ես յաւիտենից: Որ նստիս յերկնից ի յերկինս եւ լոյս ծագես յարարածս Քո: Որ խոնարհութեամբ իջեր ի յերկիր, Քեզ պատարագս մատուցանեմք: Եւ սուրբ զանունդ Քո փառաւորեմք, Տէ՛ր, որ պսակիչդ ես Քոց սրբոց
առաքելոցն եւ առաջին լուսաւորչացն մերոց Թադէոսի եւ Բարդուղիմէոսի. վասն զի սոքա են մեզ բարեխօս, Տէ՛ր ամենակալ, ի Քում յարքայութեանդ:

Եւ գան խնկարկելով ի սուրբ խորհուրդն:
Սրկ. Յարեւու եհար զխորան Իւր, եւ Ինքն՝ որպէս փեսայ, զի ելանէ յառագաստէ իւրմէ:
Դպ. Եւ ցնծայ Նա որպէս հսկայ յընթանալ զճանապարհս Իւր:
Սրկ. Որք զքրովբէիցն խորհրդաբար կերպարանիմք եւ կենդանարար Երրորդութեանն զերեքսրբեան օրհնութիւնս մատուցանեմք՝ զամենայն զկենցաղականս ի բաց դնելով զգործս, որպէս զի զԹագաւորն ամենեցուն ընդունիցիմք եւ զհրեշտակացն հանդիսապէս ընծայեալ՝ բերեմք զկարգ:

Եւ գան յարեւելից կողմն:
Սրկ. Ճանապա՛րհ արարէք Այնմիկ, որ նստի յերկնից երկինս ընդ արեւելս:
Դպ. Եւ կենդանարար Երրորդութեանն զերեքսրբեան օրհնութիւնս մատուցանեմք:

Եւ գան ի հարաւակողմն:
Սրկ. Աստուած ի հարաւոյ եկեսցէ, եւ Սուրբն՝ ի Փառան լեռնէ:
Դպ. Զամենայն զկենցաղականս ի բաց դնելով զգործս:

Եւ գան յաստիճան խորանին, եւ բարձող ահաւոր խորհրդոյն ասասցէ հանդարտութեամբ.
Սրկ. Համբարձէ՛ք, իշխա՛նք, զդրունս ձեր ի վեր. համբարձցին դրունք յաւիտենից, եւ մտցէ Թագաւոր փառաց:

Եւ պատարագողն խնկարկէ եւ հարցանէ.
Քհ. Ո՞վ է սա Թագաւոր փառաց, Տէր հզօր զօրութեամբ Իւրով, Տէր կարող ի պատերազմի:
Դպ. Որպէս զի զԹագաւորն ամենեցուն ընդունիցիմք:
Սրկ. Համբարձէ՛ք, իշխա՛նք, զդրունս ձեր ի վեր. համբարձցին դրունք յաւիտենից, եւ մտցէ Թագաւոր փառաց:
Քհ. Ո՞վ է սա Թագաւոր փառաց եւ Տէր զօրութեանց:
Դպ. Եւ զհրեշտակացն հանդիսապէս ընծայեալ՝ բերեմք զկարգ:
Սրկ. Սա Ինքն է Թագաւոր փառաց:

Եւ պատարագողն երկրպագէ ահիւ եւ դողութեամբ եւ առնու ի ձեռաց սարկաւագին եւ խաչակնքէ ի վերայ ժողովրդեան՝ ասելով.
Քհ. Օրհնեալ եկեալ անուամբ Տեառն:
Դպ. Ալէլուիա:
Սրկ. Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Եւ եւս հաւատով եւ սրբութեամբ կացցուք յաղօթս առաջի սրբոյ սեղանոյս Աստուծոյ ահիւ: Մի՛ խղճիւ եւ գայթակղութեամբ, մի՛ նենգութեամբ, խորամանկութեամբ, մի՛ պատրանօք եւ խաբէութեամբ, մի՛ երկմտութեամբ եւ մի՛ թերահաւատութեամբ, այլ ուղիղ վարուք, պարզ մտօք, միամիտ սրտիւ, կատարեալ հաւատով, լցեալ սիրով, լի եւ առաւելեալ ամենայն գործովք բարութեան կացցուք յաղօթս առաջի սրբոյ սեղանոյս Աստուծոյ եւ գտցուք զողորմութեան զշնորհս յաւուր յայտնութեան եւ ի միւսանգամ գալստեան Տեառն մերոյ եւ Փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի: Կեցուսցէ եւ ողորմեսցի:
Դպ. Կեցո՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Շնորհօք եւ մարդասիրութեամբ Տեառն մերոյ եւ Փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի, ընդ Որում Քեզ՝ Հօր, միանգամայն եւ Հոգւոյդ Սրբոյ, վայել է փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն: Խաղաղութի՜ւն ամենեցուն:
Դպ. Եւ ընդ հոգւոյդ քում:
Սրկ. Աստուծոյ երկրպագեսցուք:
Դպ. Առաջի Քո, Տէ՛ր:
Սրկ. Ողջո՛յն տուք միմեանց ի համբոյր սրբութեան: Եւ որք ոչ էք կարողք հաղորդիլ աստուածային խորհրդոյս, առ դրո՛ւնս ելէք եւ աղօթեցէ՛ք:

Դպ. Քրիստոս ի մէջ մեր յայտնեցաւ,
Որ Էնն Աստուած աստ բազմեցաւ:
Խաղաղութեան ձայն հնչեցաւ,
Սուրբ ողջոյնի հրաման տուաւ:
Եկեղեցիս մի անձն եղեւ,
Համբոյրս յօդ լրման տուաւ:
Թշնամութիւնն հեռացաւ,
Սէրն յընդհանուրս սփռեցաւ:
Արդ, պաշտօնեա՛յք, բարձեալ զձայն՝
Տո՛ւք զօրհնութիւն ի մի բերան
Միասնական Աստուածութեանն,
Որում սրովբէքն են սրբաբան:

Սրկ. Ահի՛ւ կացցուք, երկիւղի՛ւ կացցուք, բարւո՛ք կացցուք եւ նայեցարո՛ւք զգուշութեամբ:
Դպ. Առ Քեզ, Աստուա՛ծ:
Սրկ. Պատարագ Քրիստոս մատչի անարատ Գառն Աստուծոյ:
Դպ. Ողորմութիւն եւ խաղաղութիւն եւ պատարագ օրհնութեան:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Շնորհք, սէր եւ աստուածային սրբարար զօրութիւնն Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ եղիցի ընդ ձեզ՝ ընդ ամենեսեանդ:
Դպ. Ամէն: Եւ ընդ հոգւոյդ քում:
Սրկ. Զդրունս, զդրունս: Ամենայն իմաստութեամբ եւ զգուշութեամբ ի վեր ընծայեցուցէ՛ք զմիտս ձեր աստուածային երկիւղիւ:
Դպ. Ունիմք առ Քեզ, Տէ՛ր ամենակալ:
Սրկ. Եւ գոհացարուք զՏեառնէ բոլորով սրտիւ:
Դպ. Արժան եւ իրաւ:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Եւ ընդ սերովբէսն եւ ընդ քերովբէսն միաձայն սրբասացութեամբ յօրինել նուագս եւ համարձակապէս գոչելով աղաղակել ընդ նոսին եւ ասել:
Դպ. Սո՜ւրբ, Սո՜ւրբ, Սո՜ւրբ, Տէ՛ր զօրութեանց. լի են երկինք եւ երկիր փառօք Քո: Օրհնութիւն ի բարձունս: Օրհնեալ, որ եկիր եւ գալոցդ ես անուամբ Տեառն: Ովսաննայ ի բարձունս:

Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Առէ՛ք, կերէ՛ք. այս է մարմին Իմ, որ վասն ձեր եւ բազմաց բաշխի՝ ի քաւութիւն եւ ի թողութիւն մեղաց:
Դպ. Ամէն:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Արբէ՛ք ի սմանէ ամենեքեան. այս է արիւն Իմ նորոյ ուխտի, որ յաղագս ձեր եւ բազմաց հեղանի՝ ի քաւութիւն եւ ի թողութիւն մեղաց:
Դպ. Ամէն: Հա՛յր երկնաւոր, որ զՈրդիդ Քո ետուր ի մահ վասն մեր պարտապան պարտեաց մերոց. հեղմամբ արեան Նորա աղաչեմք զՔեզ, ողորմեա՛ Քո բանաւոր հօտի:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Եւ զՔոյս ի Քոյոց Քեզ մատուցանեմք ըստ ամենայնի եւ յաղագս ամենեցուն:
Դպ. Յամենայնի օրհնեալ ես, Տէ՛ր: Օրհնեմք զՔեզ, գովեմք զՔեզ, գոհանամք զՔէն, աղաչեմք զՔեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Խաղաղութի՜ւն ամենեցուն:
Դպ. Եւ ընդ հոգւոյդ քում:
Սրկ. Աստուծոյ երկրպագեսցուք:
Դպ. Առաջի Քո, Տէ՛ր: Որդի՛ Աստուծոյ, որ պատարագեալ Հօր ի հաշտութիւն՝ հաց կենաց բաշխիս ի մեզ. հեղմամբ արեան Քո սուրբ աղաչեմք զՔեզ, ողորմեա՛ արեամբ Քով փրկեալ հօտի:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Որպէս զի եղիցի սա ամենեցուն մեզ՝ մերձեցելոցս, յանդատապարտութիւն, ի քաւութիւն եւ ի թողութիւն մեղաց:
Դպ. Հոգի՛ Աստուծոյ, որ զՓառակցի Քո զխորհուրդ իջեալ ի յերկնից՝ կատարես ի ձեռն մեր. հեղմամբ արեան Սորա աղաչեմք զՔեզ, հանգո՛ զհոգիս մեր ննջեցելոցն:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Ընդ որս եւ մեզ այց արասցես, բարերա՛ր Աստուած. աղաչեմք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Քհ. Աստուածածնին սրբոյ Կուսին Մարիամու եւ Յովհաննու Մկրտչին, Ստեփանոսի Նախավկային եւ ամենայն սրբոց եղիցի յիշատակ ի սուրբ պատարագս. աղաչեմք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:

Սարկաւագն յառաջակողմն սեղանոյն ձեռնամած ասասցէ.
Սրկ. Առաքելոց սրբոց, մարգարէից, վարդապետաց, մարտիրոսաց եւ ամենայն հայրապետաց սրբոց, առաքելագործ եպիսկոպոսաց, երիցանց, ուղղափառ սարկաւագաց եւ ամենայն սրբոց եղիցի յիշատակ ի սուրբ պատարագս. աղաչեմք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:

Սրկ. Սուրբ եւ աստուածահաճոյ առաքելոցն եւ առաջին լուսաւորչացն մերոց Թադէոսի եւ Բարդուղիմէոսի, որոց այսօր զտօնն կատարեցաք, եղիցի յիշատակ ի սուրբ պատարագս. աղաչեմք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:

Սրկ. Առաջնորդացն մերոց եւ առաջին լուսաւորչացն՝ սրբոց Թադէոսի եւ Բարթուղիմէոսի առաքելոցն եւ Գրիգորի Լուսաւորչին, Արիստակիսի, Վրթանիսի, Յուսկանն, Գրիգորիսի, Ներսիսի, Սահակայ, Դանիելի եւ Խադայ, Մեսրոպայ վարդապետին եւ Գրիգորի Նարեկացւոյն եւ Ներսիսի Կլայեցւոյն, Յովհաննու Որոտնեցւոյն եւ Գրիգորի եւ Մովսիսի Տաթեւացեացն եւ սրբոց Գրիգորիսեանց եւ Ներսիսեանց, հովուաց եւ հովուապետաց Հայաստանեայց եղիցի յիշատակ ի սուրբ պատարագս. աղաչեմք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Սրկ. Միանձնացելոց սրբոց, առաքինասէր եւ աստուածուսոյց կրօնաւորացն՝ Պօղոսի, Անտոնի, Պօղայ, Մակարայ, Ոնոփրիոսի, աբբայ Մարկոսի, Սրապիոնի, Նեղոսի, Արսենի, Եւագրի, Պարսամայ, Յովհաննիսեանց եւ Սիմէոնեանց, սրբոց Ոսկեանց եւ Սուքիասեանց եւ ամենայն սրբոց հարց եւ աշակերտելոց նոցին ընդ տիեզերս եղիցի յիշատակ ի սուրբ պատարագս. աղաչեմք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Սրկ. Թագաւորաց հաւատացելոց՝ սրբոց Աբգարու, Կոստանդիանոսի, Տրդատայ եւ Թէոդոսի եւ ամենայն սուրբ եւ բարեպաշտ թագաւորաց եւ աստուածասէր իշխանաց եղիցի յիշատակ ի սուրբ պատարագս. աղաչեմք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Սրկ. Ընդհանուր ամենայն հաւատացելոց՝ արանց եւ կանանց, ծերոց եւ տղայոց եւ ամենայն չափու հասակի հաւատով եւ սրբութեամբ ի Քրիստոս ննջեցելոցն եղիցի յիշատակ ի սուրբ պատարագս. աղաչեմք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Եւս առաւել՝ զեպիսկոպոսապետն մեր եւ զպատուական հայրապետն ամենայն Հայոց զտէր տէր (այս անուն) շնորհեսցես մեզ ընդ երկայն աւուրս ուղիղ վարդապետութեամբ:
Սրկ. Գոհութիւն եւ փառաբանութիւն մատուցանեմք Քեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր, վասն սուրբ եւ անմահ պատարագիս, որ ի վերայ սրբոյ սեղանոյս, զի սա մեզ ի սրբութիւն կենդանութեան պարգեւեսցէ: Սովաւ շնորհեա՛ զսէր, զհաստատութիւն եւ զըղձալի զխաղաղութիւն ամենայն աշխարհի, սրբոյ Եկեղեցւոյ եւ ամենայն ուղղափառ եպիսկոպոսաց, եպիսկոպոսապետին մերոյ եւ պատուական հայրապետին ամենայն Հայոց՝ տեառն տեառն (այս անուն), եւ մերոյ արքեպիսկոպոսին եւ երջանիկ րաբունապետին՝ տեառն (այս անուն), եւ քահանայիս, որ զպատարագս մատուցանէ, եւ վասն զօրութեանց եւ յաղթութեանց թագաւորաց քրիստոնէից եւ իշխանացն բարեպաշտից: Աղաչեսցուք եւ խնդրեսցուք եւ վասն հոգւոցն հանգուցելոց. եւս առաւել՝ վասն հանգուցեալ րաբունապետացն մերոց եւ շինողաց սուրբ եկեղեցւոյս, եւ որք ընդ հովանեաւ սորին են հանգուցեալ: Ազատութիւն եղբարց մերոց գերելոց եւ շնորհ առաջիկայ ժողովրդեանս. հանգիստ՝ հաւատով եւ սրբութեամբ ի Քրիստոս կատարելոցն: Եղիցի յիշատակ ի սուրբ պատարագս. աղաչեմք:
Դպ. Ըստ ամենայնի եւ յաղագս ամենեցուն:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Եւ եղիցի ողորմութիւն մեծիս Աստուծոյ եւ Փրկչիս մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի ընդ ձեզ՝ ընդ ամենեսեանդ:
Դպ. Ամէն: Եւ ընդ հոգւոյդ քում:

Եւ սարկաւագն քարոզէ ի թիւ.
Սրկ. Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Ամենայն սրբովք, զորս յիշատակեցաք, եւս առաւելապէս զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Վասն մատուցեալ սուրբ եւ աստուածային անմահ պատարագիս, որ ի վերայ սրբոյ սեղանոյս, զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Որպէս զի Տէր Աստուած մեր, որ ընկալաւ զսա ի սուրբ, յերկնային եւ յիմանալի Իւր մատուցարանն, զփոխանակն առաքեսցէ առ մեզ զշնորհս եւ զպարգեւս Հոգւոյն Սրբոյ, զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Ընկա՛լ, կեցո՛ եւ ողորմեա՛ եւ պահեա՛ զմեզ, Տէ՛ր, Քոյին շնորհիւդ:
Դպ. Կեցո՛, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:
Սրկ. Զամենասրբուհի զԱստուածածինն՝ զմիշտ Կոյսն Մարիամ, հանդերձ ամենայն սրբովք յիշելով, զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Յիշեա՛, Տէ՛ր եւ ողորմեա՛:
Սրկ. Եւ եւս միաբան վասն ճշմարիտ եւ սուրբ հաւատոյս մերոյ զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Զանձինս մեր եւ զմիմեանս Տեառն Աստուծոյ ամենակալին յանձն արասցուք:
Դպ. Քեզ՝ Տեառնդ, յանձն եղիցուք:
Սրկ. Ողորմեա՛ց մեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր, ըստ մեծի ողորմութեան Քում. ասասցուք ամենեքեան միաբանութեամբ:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛:

Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Եւ տո՛ւր մեզ համարձակաձայն բարբառով բանալ զբերանս մեր, կարդալ զՔեզ, երկնաւո՛րդ Հայր, երգել եւ ասել:
Դպ. Հա՛յր մեր, որ յերկինս ես, սուրբ եղիցի անուն Քո: Եկեսցէ արքայութիւն Քո: Եղիցին կամք Քո որպէս յերկինս եւ յերկրի: Զհաց մեր հանապազորդ տո՛ւր մեզ այսօր: Եւ թո՛ղ մեզ զպարտիս մեր, որպէս եւ մեք թողումք մերոց պարտապանաց: Եւ մի՛ տանիր զմեզ ի փորձութիւն: Այլ փրկեա՛ զմեզ ի չարէ:

Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Զի Քո է արքայութիւն եւ զօրութիւն եւ փառք յաւիտեանս. ամէն: Խաղաղութի՜ւն ամենեցուն:
Դպ. Եւ ընդ հոգւոյդ քում:
Սրկ. Աստուծոյ երկրպագեսցուք:
Դպ. Առաջի Քո, Տէ՛ր:

Քահանայն խոնարհի, եւ ամենայն ժողովուրդքն խոնարհին ի ծունկս: Եւ սարկաւագն ձայնէ.
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Քրիստոսիւ Յիսուսիւ՝ Տերամբ մերով, ընդ Որում Քեզ՝ Հոգւոյդ Սրբոյ, եւ Հօր ամենակալի վայել է փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Սրկ. Պռօսխումէ:
Քհ. Ի սրբութիւն սրբոց:
Դպ. Միայն Սուրբ, միայն Տէր, Յիսուս Քրիստոս, ի փառս Աստուծոյ Հօր. ամէն:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Օրհնեալ Հայր Սուրբ՝ Աստուած ճշմարիտ:
Դպ. Ամէն:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Օրհնեալ Որդիդ Սուրբ՝ Աստուած ճշմարիտ:
Դպ. Ամէն:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Օրհնեալ Հոգիդ Սուրբ՝ Աստուած ճշմարիտ:
Դպ. Ամէն:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Օրհնութի՜ւն եւ փա՜ռք Հօր եւ Որդւոյ եւ Հոգւոյն Սրբոյ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Դպ. Ամէն: Հայր Սուրբ, Որդիդ Սուրբ, Հոգիդ Սուրբ: Օրհնութի՜ւն Հօր եւ Որդւոյ եւ Սրբոյ Հոգւոյն այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:

Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Ի սուրբ, ի սուրբ, պատուական մարմնոյ եւ յարենէ Տեառն մերոյ եւ Փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի ճաշակեսցուք սրբութեամբ, որ իջեալ յերկնից՝ բաշխի ի միջի մերում: Սա է կեանք, յոյս յարութեան, քաւութիւն եւ թողութիւն մեղաց: Սաղմո՛ս ասացէք Տեառն Աստուծոյ մերում, սաղմո՛ս ասացէք երկնաւոր Թագաւորիս մերում անմահի, որ նստի ի կառս քերովբէականս:

Եւ խաչակնքէ քահանայն սկիհովն ի վերայ ժողովրդեանն եւ դառնայ ի սուրբ սեղանն: Դպիրք եւ սարկաւագունք եղանակեն փոխն ի փոխ.

Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛,
Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Ամենասո՛ւրբ Երրորդութիւն,
Տո՛ւր աշխարհիս խաղաղութիւն
Եւ հիւանդաց բժշկութիւն,
Ազգիս Հայոց՝ այցելութիւն:

Այլք յաւելուն կամ փոխանակեն ընդ վերնոյն.
Արի՛, Աստուա՛ծ հարցն մերոց,
Որ ապաւէնդ ես նեղելոց:
Հա՛ս յօգնութիւն ծառայից Քոց,
Լե՛ր օգնական ազգիս Հայոց:
Տէ՛ր, ողորմեա՛, Տէ՛ր, ողորմեա՛,
Յիսո՛ւս Փրկիչ, մեզ ողորմեա՛
Միջնորդութեամբ սուրբ եւ անմահ պատարագիս:
Ընկա՛լ, Տէ՛ր, եւ ողորմեա՛:

Սրկ. Սաղմո՛ս ասացէք Տեառն Աստուծոյ մերոյ, դպի՛րք, ձայնիւ քաղցրութեամբ զերգս հոգեւորս, զի Սմա վայել են սաղմոսք եւ օրհնութիւնք, ալէլուք եւ երգք հոգեւորք: Պաշտօնեա՛յք, հանդերձ երգովք սաղմո՛ս ասացէք եւ զՏէր յերկինս օրհնեցէ՛ք:

Եւ քարշեն զվարագոյրն, եւ դպիրքն եղանակեն.
Դպ. Օրհնեալ է Աստուած. Քրիստոս պատարագեալ բաշխի ի միջի մերում. ալէլուիա:
Զմարմին Իւր տայ մեզ կերակուր եւ սուրբ զարիւն Իւր ցօղէ ի մեզ. ալէլուիա:
Մատի՛ք առ Տէր եւ առէ՛ք զլոյս. ալէլուիա:
Ճաշակեցէ՛ք եւ տեսէ՛ք, զի քաղցր է Տէր. ալէլուիա:
Օրհնեցէ՛ք զՏէր յերկինս. ալէլուիա:
Օրհնեցէ՛ք զՆա ի բարձունս. ալէլուիա:
Օրհնեցէ՛ք զՆա, ամենայն հրեշտա՛կք Նորա. ալէլուիա:
Օրհնեցէ՛ք զՆա, ամենայն զօրութի՛ւնք Նորա. ալէլուիա:

Եւ քարշեն զվարագոյրն յետս: Եւ սարկաւագն քարոզէ բարձր ձայնիւ.
Սրկ. Երկիւղիւ եւ հաւատով յառա՛ջ մատիք եւ սրբութեամբ հաղորդեցարո՛ւք:

Եթէ իցեն հաղորդուողք, սարկաւագն յաւելուցու.
Սրկ. Ասացէ՛ք. մեղայ Աստուծոյ. հաւատամք ի Հայր Սուրբ՝ Աստուած ճշմարիտ. հաւատամք յՈրդին Սուրբ՝ Աստուած ճշմարիտ. հաւատամք եւ ի Հոգին Սուրբ՝ Աստուած ճշմարիտ: Զի սա է կենդանի եւ կենդանարար մարմին եւ արիւն Տեառն մերոյ եւ Փրկչին Յիսուսի Քրիստոսի, որ լինի մեզ ի քաւութիւն եւ ի թողութիւն մեղաց մերոց: Խոստովանիմք եւ հաւատամք:

Եւ յորժամ բազումք են, որք հաղորդին, դպիրքն եղանակեսցեն զշարականն ԳՁ՝ «Որ կազմեցեր» կամ «Այսօր անճառ».
Դպ. Որ կազմեցեր սեղան խորհրդոյ եւ արբուցեր յանմահական բաժակէն սրբոց Քոց առաքելոց այսօր ի սուրբ վերնատունն, աղաչեմք, Փրկի՛չ, ողորմեա՛: Մաքրեա՛ զմիտս եւ զխորհուրդս, զի եւ մեք հաղորդեսցուք սրբութեամբ ընդ սրբոց Քոց առաքելոց այսօր ի սուրբ վերնատունն: Աղաչեմք, Փրկի՛չ, ողորմեա՛:

Դպ. Աստուած մեր եւ Տէր մեր երեւեցաւ մեզ. օրհնեալ եկեալ անուամբ Տեառն:
Քհ. Կեցո՛, Տէ՛ր, զժողովուրդս Քո եւ օրհնեա՛ զժառանգութիւնս Քո. հովուեա՛ եւ բարձրացո՛ զսոսա յայսմ հետէ մինչեւ յաւիտեան:

Դարձեալ քարշեն զվարագոյրն:

Դպ. Լցաք ի բարութեանց Քոց, Տէ՛ր, ճաշակելով զմարմին Քո եւ զարիւն: Փա՜ռք ի բարձունս կերակրողիդ զմեզ: Որ հանապազ կերակրես զմեզ, առաքեա՛ ի մեզ զհոգեւոր Քո զօրհնութիւն: Փա՜ռք ի բարձունս կերակրողիդ զմեզ:
Սրկ. Եւ եւս խաղաղութեան զՏէր աղաչեսցուք:
Դպ. Տէ՛ր, ողորմեա՛:
Սրկ. Եւ եւս հաւատով ընկալեալք յաստուածային, սուրբ, երկնային, անմահ, անարատ եւ անապական խորհրդոյս՝ զՏեառնէ գոհացարուք:
Դպ. Գոհանամք զՔէն, Տէ՛ր, որ կերակրեցեր զմեզ յանմահական սեղանոյ Քո՝ բաշխելով զմարմինդ եւ զարիւնդ ի փրկութիւն աշխարհի եւ կեանք անձանց մերոց:
Սրկ. Օրհնեա՛, Տէ՛ր:
Քհ. Որ օրհնես զայնոսիկ, որք օրհնեն զՔեզ, Տէ՛ր, եւ սուրբ առնես զյուսացեալս ի Քեզ:
Դպ. Օրհնեալ է Աստուած:
Քհ. Կեցո՛ զժողովուրդս Քո եւ օրհնեա՛ զժառանգութիւնս Քո, զլրումն Եկեղեցւոյ Քո պահեա՛:
Դպ. Ամէն:
Քհ. Սրբեա՛ զսոսա, որք ողջունեցին սիրով զվայելչութիւն տան Քո: Դու զմեզ փառաւորեա՛ աստուածային զօրութեամբ Քով եւ մի՛ թողուր զյուսացեալս ի Քեզ:
Դպ. Ամէն:
Քհ. Զխաղաղութի՛ւն պարգեւեա ամենայն աշխարհի, եկեղեցեաց, քահանայից, թագաւորաց քրիստոնէից եւ զինուորեալ մանկանց նոցին եւ ամենայն ժողովրդեանս:
Դպ. Ամէն:
Քհ. Զի ամենայն տուրք բարիք եւ ամենայն պարգեւք կատարեալք ի վերուստ են իջեալք առ ի Քէն, որ ես Հայր Լուսոյ, եւ Քեզ վայել է փառք, իշխանութիւն եւ պատիւ այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Դպ. Եղիցի անուն Տեառն օրհնեալ յայսմ հետէ մինչեւ յաւիտեան (երիցս կրկնեա՛):
Քհ. Կատարումն օրինաց եւ մարգարէից Դու ես, Քրիստո՛ս Աստուած Փրկիչ մեր, որ լցեր զամենայն հայրական տնօրէնութիւնս Քո. լի՛ց եւ զմեզ Հոգւովդ Քով Սրբով:
Սրկ. Ալէլուիա: Օրթի:
Քհ. Խաղաղութի՜ւն ամենեցուն:
Դպ. Եւ ընդ հոգւոյդ քում:
Սրկ. Երկիւղածութեամբ լուարո՛ւք:
Քհ. Սրբոյ Աւետարանիս Յիսուսի Քրիստոսի, որ ըստ Յովհաննու:
Դպ. Փա՜ռք Քեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր:
Սրկ. Պռօսխումէ:
Դպ. Ասէ Աստուած:

Քհ. Ի Հօրէ լուսոյ. «Ի սկզբանէ էր Բանն եւ Բանն էր առ Աստուած եւ Աստուած էր Բանն: Նա էր ի սկզբանէ առ Աստուած: Ամենայն ինչ Նովաւ եղեւ, եւ առանց Նորա եղեւ եւ ոչ ինչ, որ ինչ եղեւն: Նովաւ կեանք էր, եւ կեանքն էր լոյս մարդկան, եւ լոյսն ի խաւարի անդ լուսաւորէ, եւ խաւար Նմա ոչ եղեւ հասու: Եղեւ այր մի՝ առաքեալ յԱստուծոյ, անուն նմա՝ Յովհաննէս. սա եկն ի վկայութիւն, զի վկայեսցէ վասն Լուսոյն, զի ամենեքին հաւատասցեն Նովաւ: Ոչ էր նա լոյսն, այլ զի վկայեսցէ վասն Լուսոյն: Էր Լոյսն ճշմարիտ, որ լուսաւոր առնէ զամենայն մարդ, որ գալոց է յաշխարհ: Յաշխարհի էր, եւ աշխարհ Նովաւ եղեւ եւ աշխարհ զՆա ոչ ծանեաւ: Յիւրսն եկն, եւ իւրքն զՆա ոչ ընկալան: Իսկ որք ընկալանն զՆա, ետ նոցա իշխանութիւն որդիս Աստուծոյ լինել, որոց հաւատասցեն յանուն Նորա. ոյք ոչ յարենէ եւ ոչ ի կամաց մարմնոյ եւ ոչ ի կամաց առն, այլ յԱստուծոյ ծնան: Եւ Բանն մարմին եղեւ եւ բնակեաց ի մեզ, եւ տեսաք զփառս Նորա՝ զփառս իբրեւ զՄիածնի առ ի Հօրէ, լի շնորհօք եւ ճշմարտութեամբ» (Յովհ. 1.1-14):
Կամ՝
Քհ. Յետ Յարութեան Տեառն մերոյ Յիսուսի Քրիստոսի. «Եւ իբրեւ ճաշեցին, ասէ ցՍիմոն Պետրոս Յիսուս. «Սիմո՛ն Յովնանու, սիրե՞ս զԻս առաւել քան զդոսա»: Ասէ ցՆա. «Այո՛, Տէ՛ր, եւ Դու գիտես, զի սիրեմ զՔեզ»: Ասէ ցնա. «Արածեա՛ զգառինս Իմ»: Դարձեալ ասէ ցնա. «Սիմո՛ն Յովնանու, սիրե՞ս զԻս»: Ասէ ցՆա. «Այո՛, Տէ՛ր, եւ Դու գիտես, զի սիրեմ զՔեզ»: Ասէ ցնա. «Արածեա՛ զոչխարս Իմ»: Ասէ ցնա երիցս անգամ. «Սիմո՛ն Յովնանու, սիրե՞ս զԻս»: Տրտմեցաւ Պետրոս, զի ասաց ցնա երիցս, թէ՝ սիրե՞ս զԻս. եւ ասէ ցՆա. «Տէ՛ր, Դու զամենայն գիտես. եւ Դու իսկ զամենայն ճանաչես, եւ եթէ սիրեմ զՔեզ»: Ասէ ցնա Յիսուս. «Արածեա՛ զոչխարս Իմ: Ամէն ամէն ասեմ քեզ. զի մինչ մանուկն էիր, անձամբ անձին գօտի ածէիր եւ երթայիր, յո եւ կամէիր. եւ յորժամ ծերասցիս, ձեռս ի վեր կալցես, եւ այլք ածցեն քեզ գօտի եւ տարցին, ուր ոչ կամիցիս»: Զայս ասաց՝ նշանակեալ, թէ որով մահու փառաւոր առնիցէ զԱստուած: Եւ զայս իբրեւ ասաց, ասէ ցնա. «Ե՛կ զկնի Իմ»: Դարձաւ Պետրոս եւ տեսանէ զաշակերտն, զոր սիրէր Յիսուս, զի երթայր զկնի, որ եւ անկաւ զլանջօքն Նորա եւ ասէ. «Տէ՛ր, ո՞վ է, որ մատնելոցն է զՔեզ»: Զնա տեսեալ Պետրոսի՝ ասէ ցՅիսուս. «Տէ՛ր, իսկ սա զի՞»: Ասէ ցնա Յիսուս. «Եթէ կամիմ, զի կացցէ դա, մինչեւ Ես գամ, քեզ զի՞ փոյթ է. դու ե՛կ զկնի Իմ»: Եւ ել բանս այս յեղբարս, եւ համարեցան, թէ աշակերտն այն ոչ մեռանիցի. եւ ոչ ասաց նմա Յիսուս, եթէ՝ ոչ մեռանիցի, այլ թէ՝ կամիմ Ես, թէ կացցէ դա, մինչեւ Ես գամ» (Յովհ. 21.15-23):

Սրկ. Փա՜ռք Քեզ, Տէր Աստուա՛ծ մեր: Սուրբ խաչիւս աղաչեսցուք զՏէր, զի սովաւ փրկեսցէ զմեզ ի մեղաց եւ կեցուսցէ շնորհիւ ողորմութեան Իւրոյ: Ամենակալ Տէր Աստուա՛ծ մեր, կեցո՛ եւ ողորմեա՛:
Քհ. Պահպանիչ եւ յոյս հաւատացելոց Քրիստոս Աստուա՛ծ մեր, պահեա՛, պահպանեա՛ եւ օրհնեա՛ զազգս Հայոց, զԵկեղեցիս Հայաստանեայց եւ համախմբեալ հաւատացեալ ժողովուրդս Քո ընդ հովանեաւ խաչիւդ Քո ի խաղաղութեան. փրկեա՛, ազատեա՛ յերեւելի եւ յաներեւոյթ թշնամւոյն, արժանաւորեա՛ գոհութեամբ փառաւորել զՔեզ ընդ Հօր եւ ընդ Սրբոյ Հոգւոյն այժմ եւ միշտ եւ յաւիտեանս յաւիտենից. ամէն:
Սրկ. Օրհնեցից զՏէր յամենայն ժամ. յամենայն ժամ օրհնութիւն Նորա ի բերան իմ:
Քհ. Օրհնեա՛լք եղերուք ի շնորհաց Սուրբ Հոգւոյն: Երթա՛յք խաղաղութեամբ, եւ Տէր եղիցի ընդ ձեզ՝ ընդ ամենեսեանդ. ամէն:

 
sacredtradition.am