русский  english    
ԳՐԱԴԱՐԱՆ / ԵԿԵՂԵՑՈՒ ՀԱՅՐԵՐ / ԸՆՏՐԱՆԻ
Ս. ԴԻՈՆԵՍԻՈՍ ԱՐԵՈՊԱԳԱՑԻ (I դ.) / [ Խորհրդական աստվածաբանության մասին ]
Ս. ԻԳՆԱՏԻՈՍ ԱՍՏՎԱԾԱԶԳՅԱՑ (I-II դդ.) / [ Նամակ եփեսացիներին ]
Ս. ԳՐԻԳՈՐ ԼՈՒՍԱՎՈՐԻՉ (240-326) / [ Հատվածներ «Վարդապետությունից» ][ Հատվածներ «Հաճախապատում» ճառերից ]
Ս. ՀԱԿՈԲ ՄԾԲՆԵՑԻ (+338) / [ Հատվածներ «Զգոն» գրքից ]
Ս. ԱՆՏՈՆ ԱՆԱՊԱՏԱԿԱՆ (250-356) / [ Հատվածներ խրատներից ]
Ս. ԵՓՐԵՄ ԱՍՈՐԻ (306-373) / [ Հորդորակ ապաշխարության ][ Զորավոր աղոթք ]
Ս. ԱԹԱՆԱՍ ԱԼԵՔՍԱՆԴՐԱՑԻ (295-373) / [ Նահատակության մասին ][ Քրիստոսի ծննդյան և չարչարանքների մասին ]
Ս. ԲԱՐՍԵՂ ԿԵՍԱՐԱՑԻ (329-379) / [ Պատասխաններ ճգնավորների հարցերին ]
Ս. ՄԱԿԱՐ ՄԵԾ (301-391) / [ Խորհուրդների ընտրության մասին ]
Ս. ՀՈՎՀԱՆ ՈՍԿԵԲԵՐԱՆ(347-407) / [ Հատվածներ ճառերից ]
Ս. ԿՅՈՒՐԵՂ ԱԼԵՔՍԱՆԴՐԱՑԻ (375-444) / [ Հատված եբրայեցիներին ուղղված նամակից ]
Ս. ԵԶՆԻԿ ԿՈՂԲԱՑԻ (մոտ 380-450) / [ Աղանդների հերքումը ]
Ս. ՄՈՎՍԵՍ ԽՈՐԵՆԱՑԻ (մոտ 410 - V դ. վերջ) / [ Թե ինչպես Աստվածամոր պատկերը բերվեց Հայաստան ][ Վարդավառի խորհրդի մասին ][ Ս. Հռիփսիմյանների պատմությունը ]
Ս. ԵՂԻՇԵ ՎԱՐԴԱՊԵՏ (մոտ 410 - մոտ 470) / [ Մարդկային հոգու մասին ][ Տիրոջ չարչարանքների մասին ]
ՀՈՎՀԱՆ ՄԱՆԴԱԿՈՒՆԻ (410-490) / [ Հատվածներ ճառերից ]
Ս. ԴԱՎԻԹ ԱՆՀԱՂԹ (V-VI դդ.) / [ Փիլիսոփայության սահմանումները ][ Ներբող սուրբ աստվածընկալ խաչին ]
ԱՆԱՆԻԱ ՇԻՐԱԿԱՑԻ (մոտ +686) / [ Մեր Տիրոջ Աստվածահայտնության տոնի մասին ]
Ս. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԻՄԱՍՏԱՍԵՐ ՕՁՆԵՑԻ (+728) / [ Ատենաբանություն ][ Եկեղեցու կարգերի մասին ]
ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՍՅՈՒՆԵՑԻ (մոտ 660-735) / [ Չորս ավետարանիչների մեկնությունը ][ Եկեղեցու խորհրդի մասին ]
ԽՈՍՐՈՎ ԱՆՁԵՎԱՑԻ (մոտ +964) / [ Օգտակար և հոգեշահ խրատական պատգամներ ]
ԱՆԱՆԻԱ ՆԱՐԵԿԱՑԻ (X դ.) / [ Խորհուրդների մասին ][ Համբերության և խաղաղության մասին ][ Հոգեշահ խրատ զղջման և արտասուքների մասին ]
Ս. ԳՐԻԳՈՐ ՆԱՐԵԿԱՑԻ (951-1003) / [ Սողոմոնի Երգ երգոցի մեկնությունը ][ Գովեստ սուրբ Աստվածածնին ][ Մատյան ողբերգության ]
ԳՐԻԳՈՐ ՎԿԱՅԱՍԵՐ (+1105) / [ Խոսք ճշմարիտ հավատի և մաքուր, առաքինի վարքի մասին ][ Խրատաշար ]
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՍԱՐԿԱՎԱԳ (1045-1129) / [ Սրբերի բարեխոսության մասին ][ Խրատաշար ]
ՍԱՐԳԻՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ (XII դ.) / [ Ընդհանրական թղթերի մեկնությունը ]
Ս. ՆԵՐՍԵՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ (1102-1173) / [ Թուղթ ընդհանրական ][ Աղոթք Քրիստոսին հավատացող յուրաքանչյուր անձի ]
Ս. ՆԵՐՍԵՍ ԼԱՄԲՐՈՆԱՑԻ (1153-1198) / [ Սողոմոնի Առակների մեկնությունը ][ Անառակ որդու առակի մեկնությունը ][ Պատարագի խորհրդի մեկնությունը ][ Ս. Հովհաննես ավետարանչի Ննջման պատմության մեկնությունը ]
ՄԽԻԹԱՐ ԳՈՇ (1120-ական - 1213) / [ Նամակ վրացիներին ուղղափառ հավատի մասին ]
ՎԱՐԴԱՆ ԱՅԳԵԿՑԻ (XII-XIII դդ.) / [ Հոգեշահ խրատներ ]
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԳԱՌՆԵՑԻ (XII-XIII դդ.) / [ Շահավետ և օգտակար խոսքեր բոլոր մարդկանց համար ][ Խրատ կրոնավորներին ]
ՎԱՐԴԱՆ ԱՐԵՎԵԼՑԻ (մոտ 1200-1271) / [ Արարչագործության 7 օրերի մասին ][ Հատված Դանիելի մարգարեության մեկնությունից ]
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԵՐԶՆԿԱՑԻ (1230-1293) / [ Եղբայրների միաբանության մասին ][ Քրիստոսի ծննդյան և մկրտության օրվա մասին ]
Ս. ՀՈՎՀԱՆ ՈՐՈՏՆԵՑԻ (1315-1386) / [ Մարդկային հոգու մասին ]
Ս. ԳՐԻԳՈՐ ՏԱԹԵՎԱՑԻ (1346-1409) / [ Մարդու լինելության մասին ][ Քարոզ Բուն բարեկենդանի մասին ][ Քարոզ սուրբ Զատիկի մասին ][ Քարոզ Սուրբ Հոգու գալստյան մասին ][ Սողոմոնի Առակների մեկնությունը ][ Քարոզ մեղանչական խորհուրդների մասին ][ Քարոզ պահքի և ողորմության մասին ][ Սողոմոնի Երգ երգոցի մեկնությունը ]
ԱՌԱՔԵԼ ՍՅՈՒՆԵՑԻ (XIV-XV դդ.) / [ Մեռոնի օրհնության մասին ][ Ս. Դավիթ Անհաղթի «Փիլիսոփայության սահմանումների» մեկնությունը ][ Ադամգիրք ]





ԱՐԱՐՉ[ԱԳՈՐԾ]ՈՒԹՅԱՆ 7 ՕՐԵՐԻ ՄԱՍԻՆ
(հատված)



[Կիրակի օրվա խորհուրդը]
Միաշաբաթին՝ անդրանիկ օրը, անդրանիկ սուրբ Եկեղեցին էլ՝ Քրիստոսի ընտրյալ հոտը և հովիվներս, կոչված ենք ծառայական սպասավորության, որովհետև Քրիստոսի մարմնի և անդամների՝ Եկեղեցու ծառաներն ենք, որ [կոչված ենք] ոտքի ելնելու և մատռվակելու Տիրոջ տնից՝ աստվածային իմաստների հոգևոր ու հորդաբուխ հնձաններից: Արդ, ժամանակն ու վայրը զարդարում ու գեղեցկացնում են [և՛] խոսքը, [և՛] խոսքը սիրողներին, ինչպես որ գարնանը, ծաղիկներով զարդարվելով, հողն է զվարթանում, երգեցիկ թռչուններով՝ օդը և [մեր] ունկերը: Այդպես է և տերունական՝ կիրակի օրը մեր սուրբ մոր՝ Եկեղեցու դռանը ի փառս Աստծո [ասվող] մեր խոսքը: Քանզի այս օրը Աստված բացեց [Իր] անբավ ու անպատում բարիքների անհունը և սկսեց ստեղծել արարածներին, որով և հիմքը դրեց երկնքի ու երկրի, ինչպես որ [նախ] երկու սյուն են կանգնեցնում բակի եզր[եր]ին և ապա աստիճանաբար արանքը լրացնում շինություններով: Որովհետև անսահման Բարին չկամեցավ, որ միայն Ինքը վայելի Իր բարիքները, այլ անհրաժեշտ և արժանի համարեց տարածել ու առատացնել բարիքը այս աշխարհի շինության համար՝ ոչ թե հանուն Իր կարիքների և անհրաժեշտության, այլ՝ որպեսզի վայելեն Իր անսպառ պարգևներն ու աննախանձ բարիքները: ….
[Արարիչը] «մեկ օր» անվանեց [կիրակին] («Եղավ երեկո, և եղավ առավոտ. Մեկ օր» [տե՛ս Ծն. 1.5]), և այս անունը չպետք է վերցնել սրանից, որովհետև, [ինչպես Բարսեղ Կեսարացին է ասում,] մեծ միաշաբաթվա օրը միակն է, որը հանապազ պատվում է Քրիստոսի հարությունը, նաև՝ բոլոր ադամորդիներս այս օրը պիտի հարություն առնենք աշխարհի վախճանին, երբ լուսանա վերջին կիրակին, և այլ ցերեկ ու գիշեր նրան չեն փոխարինի: Քանզի այն օրը Աստված է [լինելու] արեգակը, որ երևալով հայտնվելու է աշխարհին ու այլևս չի ծածկվելու ….
Այս պատճառով մենք պետք է կիրակին սուրբ պահենք ամենայն մեղքից և ժամատուն ու պատարագի գնանք, խոստովանությամբ այս կիրակի հաշվետու լինենք վեց օրվա ընթացքում կամա և ակամա գործած [մեղքերի] համար, որպեսզի վերջին կիրակի օրը, երբ հարություն առնենք մեռելներից և կանգնենք Աստծո ատյանի [առջև], այնտեղ Նա հաշիվ չպահանջի գործերի ու խոսքերի դիմաց: Այնժամ ոչ ոք չի կարող ծածկվել մեծ հրապարակում, ուր երկնայիններն ու երկրայինները մեկտեղ են հավաքվելու, ուր ահավոր ու սոսկալի ամոթն է, որից օգուտ չի լինի՝ [ի տարբերություն] այն ամոթի, որն ունենում են խոստովանության պահին և դրանով ազատվում ամոթից: ….
Արդ, պետք է պատվել և պահել կիրակին, բայց ոչ անբանապես՝ միայն չաշխատելով ու որևէ գործից ձեռնպահ մնալով, սակայն արբեցությամբ, ծաղր ու կատակով և դատարկախոսությամբ օրն անցկացնելով, այլ կիրակին պատվելն այն է, որ, ինչպես ասվեց, այն անցնի ժամատուն գնալով ու խոստովանելով, սուրբ հաղորդությամբ և Սուրբ Գրքի ունկնդրությամբ:


Աղբյուր՝ «Ընտրանի հայ եկեղեցական մատենագրության»,
աշխ.՝ Պողոս Խաչատրյանի և Հակոբ Քյոսեյանի.
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին, 2003, էջ 574-575
(փոխադրությունը գրաբարից՝ Տիգրան Խաչատրյանի)

 
sacredtradition.am