русский  english    
ԳՐԱԴԱՐԱՆ / ԵԿԵՂԵՑՈՒ ՀԱՅՐԵՐ / ԸՆՏՐԱՆԻ
Ս. ԴԻՈՆԵՍԻՈՍ ԱՐԵՈՊԱԳԱՑԻ (I դ.) / [ Խորհրդական աստվածաբանության մասին ]
Ս. ԻԳՆԱՏԻՈՍ ԱՍՏՎԱԾԱԶԳՅԱՑ (I-II դդ.) / [ Նամակ եփեսացիներին ]
Ս. ԳՐԻԳՈՐ ԼՈՒՍԱՎՈՐԻՉ (240-326) / [ Հատվածներ «Վարդապետությունից» ][ Հատվածներ «Հաճախապատում» ճառերից ]
Ս. ՀԱԿՈԲ ՄԾԲՆԵՑԻ (+338) / [ Հատվածներ «Զգոն» գրքից ]
Ս. ԱՆՏՈՆ ԱՆԱՊԱՏԱԿԱՆ (250-356) / [ Հատվածներ խրատներից ]
Ս. ԵՓՐԵՄ ԱՍՈՐԻ (306-373) / [ Հորդորակ ապաշխարության ][ Զորավոր աղոթք ]
Ս. ԱԹԱՆԱՍ ԱԼԵՔՍԱՆԴՐԱՑԻ (295-373) / [ Նահատակության մասին ][ Քրիստոսի ծննդյան և չարչարանքների մասին ]
Ս. ԲԱՐՍԵՂ ԿԵՍԱՐԱՑԻ (329-379) / [ Պատասխաններ ճգնավորների հարցերին ]
Ս. ՄԱԿԱՐ ՄԵԾ (301-391) / [ Խորհուրդների ընտրության մասին ]
Ս. ՀՈՎՀԱՆ ՈՍԿԵԲԵՐԱՆ(347-407) / [ Հատվածներ ճառերից ]
Ս. ԿՅՈՒՐԵՂ ԱԼԵՔՍԱՆԴՐԱՑԻ (375-444) / [ Հատված եբրայեցիներին ուղղված նամակից ]
Ս. ԵԶՆԻԿ ԿՈՂԲԱՑԻ (մոտ 380-450) / [ Աղանդների հերքումը ]
Ս. ՄՈՎՍԵՍ ԽՈՐԵՆԱՑԻ (մոտ 410 - V դ. վերջ) / [ Թե ինչպես Աստվածամոր պատկերը բերվեց Հայաստան ][ Վարդավառի խորհրդի մասին ][ Ս. Հռիփսիմյանների պատմությունը ]
Ս. ԵՂԻՇԵ ՎԱՐԴԱՊԵՏ (մոտ 410 - մոտ 470) / [ Մարդկային հոգու մասին ][ Տիրոջ չարչարանքների մասին ]
ՀՈՎՀԱՆ ՄԱՆԴԱԿՈՒՆԻ (410-490) / [ Հատվածներ ճառերից ]
Ս. ԴԱՎԻԹ ԱՆՀԱՂԹ (V-VI դդ.) / [ Փիլիսոփայության սահմանումները ][ Ներբող սուրբ աստվածընկալ խաչին ]
ԱՆԱՆԻԱ ՇԻՐԱԿԱՑԻ (մոտ +686) / [ Մեր Տիրոջ Աստվածահայտնության տոնի մասին ]
Ս. ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԻՄԱՍՏԱՍԵՐ ՕՁՆԵՑԻ (+728) / [ Ատենաբանություն ][ Եկեղեցու կարգերի մասին ]
ՍՏԵՓԱՆՈՍ ՍՅՈՒՆԵՑԻ (մոտ 660-735) / [ Չորս ավետարանիչների մեկնությունը ][ Եկեղեցու խորհրդի մասին ]
ԽՈՍՐՈՎ ԱՆՁԵՎԱՑԻ (մոտ +964) / [ Օգտակար և հոգեշահ խրատական պատգամներ ]
ԱՆԱՆԻԱ ՆԱՐԵԿԱՑԻ (X դ.) / [ Խորհուրդների մասին ][ Համբերության և խաղաղության մասին ][ Հոգեշահ խրատ զղջման և արտասուքների մասին ]
Ս. ԳՐԻԳՈՐ ՆԱՐԵԿԱՑԻ (951-1003) / [ Սողոմոնի Երգ երգոցի մեկնությունը ][ Գովեստ սուրբ Աստվածածնին ][ Մատյան ողբերգության ]
ԳՐԻԳՈՐ ՎԿԱՅԱՍԵՐ (+1105) / [ Խոսք ճշմարիտ հավատի և մաքուր, առաքինի վարքի մասին ][ Խրատաշար ]
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ՍԱՐԿԱՎԱԳ (1045-1129) / [ Սրբերի բարեխոսության մասին ][ Խրատաշար ]
ՍԱՐԳԻՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ (XII դ.) / [ Ընդհանրական թղթերի մեկնությունը ]
Ս. ՆԵՐՍԵՍ ՇՆՈՐՀԱԼԻ (1102-1173) / [ Թուղթ ընդհանրական ][ Աղոթք Քրիստոսին հավատացող յուրաքանչյուր անձի ]
Ս. ՆԵՐՍԵՍ ԼԱՄԲՐՈՆԱՑԻ (1153-1198) / [ Սողոմոնի Առակների մեկնությունը ][ Անառակ որդու առակի մեկնությունը ][ Պատարագի խորհրդի մեկնությունը ][ Ս. Հովհաննես ավետարանչի Ննջման պատմության մեկնությունը ]
ՄԽԻԹԱՐ ԳՈՇ (1120-ական - 1213) / [ Նամակ վրացիներին ուղղափառ հավատի մասին ]
ՎԱՐԴԱՆ ԱՅԳԵԿՑԻ (XII-XIII դդ.) / [ Հոգեշահ խրատներ ]
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԳԱՌՆԵՑԻ (XII-XIII դդ.) / [ Շահավետ և օգտակար խոսքեր բոլոր մարդկանց համար ][ Խրատ կրոնավորներին ]
ՎԱՐԴԱՆ ԱՐԵՎԵԼՑԻ (մոտ 1200-1271) / [ Արարչագործության 7 օրերի մասին ][ Հատված Դանիելի մարգարեության մեկնությունից ]
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ ԵՐԶՆԿԱՑԻ (1230-1293) / [ Եղբայրների միաբանության մասին ][ Քրիստոսի ծննդյան և մկրտության օրվա մասին ]
Ս. ՀՈՎՀԱՆ ՈՐՈՏՆԵՑԻ (1315-1386) / [ Մարդկային հոգու մասին ]
Ս. ԳՐԻԳՈՐ ՏԱԹԵՎԱՑԻ (1346-1409) / [ Մարդու լինելության մասին ][ Քարոզ Բուն բարեկենդանի մասին ][ Քարոզ սուրբ Զատիկի մասին ][ Քարոզ Սուրբ Հոգու գալստյան մասին ][ Սողոմոնի Առակների մեկնությունը ][ Քարոզ մեղանչական խորհուրդների մասին ][ Քարոզ պահքի և ողորմության մասին ][ Սողոմոնի Երգ երգոցի մեկնությունը ]
ԱՌԱՔԵԼ ՍՅՈՒՆԵՑԻ (XIV-XV դդ.) / [ Մեռոնի օրհնության մասին ][ Ս. Դավիթ Անհաղթի «Փիլիսոփայության սահմանումների» մեկնությունը ][ Ադամգիրք ]





ՉՈՐՍ ԱՎԵՏԱՐԱՆԻՉՆԵՐԻ ՄԵԿՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
(հատվածներ)


Գանձեր մի՛ դիզեք երկրում, ուր ցեցը և ուտիճը ապականում են, և գողերը պատերն են ծակում ու գողանում, այլ ձեզ համար գանձեր դիզեցեք երկնքում [Մատթ. 6.19-20]:
Ողորմության վերաբերյալ է ասվում, թե՝ ձեր գանձերը մի՛ դիզեք երկրում, այլ բաշխեցեք կարիքավորներին, որպեսզի ձեր գանձերը լինեն երկնքում: Քանզի եթե երկրում եք դիզում, գողը գողանում է, և ուտիճը՝ ապականում: Գող և ուտիճ [ասելով]՝ սատանան և նրա նմաններն են հասկացվում, իսկ գանձ [ասելով]՝ այն պաղատանքները, որ արվում են երկրային կյանքի և մարմնի առողջության համար, ինչը տեսնում ենք շատերի մոտ: Եվ այսպիսի գանձ դիզելն է արգելում՝ պատվիրելով միայն հանդերձյալ [կյանքի] մասին հոգալ:


Դրա համար ասում եմ ձեզ. մի՛ հոգացեք .... [Մատթ. 6.25]
Եվ հավելում է պատճառը, թե հոգս անելով ոչ ոք չի կարող իր հասակը մեկ կանգուն [իսկ] ավելացնել: ....
Բայց հոգսը երկու տեսակ է լինում: Հոգս կա, որ հաճելի չէ Աստծուն. [օրինակ՝] ոչ մի ամուլ չի կարող [միայն] հոգալով ինքնիրեն որդի ծնել, այլ պետք է վաճառի իր ունեցվածքը և տա նրանց, ովքեր խոստանում են իր անզավակությունը որդեծնության վերածել: Եվ դարձյալ՝ ովքեր սերմանում են ու տնկում՝ հոգալով վաղվա կամ մյուս օրվա անձրևի մասին, [Աստված] չի պատվիրում այդպիսի հոգսը ո՛չ առաքյալներին ու կատարյալներին, ո՛չ էլ բոլոր աստվածապաշտներին, ինչպես որ մարգարեն է ասում. «Հոգսդ գցիր Տիրոջ վրա, և Նա կկերակրի քեզ» [Սաղմ. 54.23]:
Իսկ երկրորդը հաջորդ օրվա կերակրի և զգեստի մասին [հոգալն է], ինչը չհրամայեց կատարյալներին, ինչպիսին էին Հովհաննես [Մկրտիչը], Եղիան, առաքյալները, նմանապես և մարգարեները, որոնք չէին վարում ու հնձում և չէին կրթում: Մինչդեռ, եթե ասես աշխարհիկ արդարներից մեծագույնների մասին՝ Աբրահամի, Իսահակի, Հակոբի, Հոբի և ուրիշների, որ նախիրներ ու հոտեր ունեին, որոնց [շնորհիվ] սնվում էին ու հագնվում, այնպես եմ կարծում, որ [այս] ոչ փոքրագույններին [անգամ] անհնար է այս ամենի մասին չհոգալ, այլապես ավելորդ կլիներ սերմերի և տունկերի, հոտերի ու նախիրների ողջ ունեցվածքը: Նաև՝ եթե պետք չլիներ այսպիսի հոգսը, [օրինակ՝ երբ] անհրաժեշտ է անձամբ հոգալ վաղվա զգեստի մասին, երանելի Պողոսը [չէր գրի] իր աշակերտին, թե՝ «Երբ գաս, բեր փիլոնը, որ թողեցի Տրովադայում՝ Կարպոսի մոտ» [Բ Տիմ. 4.13]: Այստեղից պարզ է, որ այն հոգսը, որը մարդը կարող է անձամբ հոգալ, [ինչպես] չափավոր կերակուրն ու ըմպելիքը, [Տերը] չհրամայեց վերացնել. այլ [չպետք է հոգալ նրա մասին], ինչը չի կարող մարդը կատարել, այլ միայն՝ Աստված, ինչպես որդեծնությունն ու անձրևները ([ի տարբերություն] հագուստի և սննդի, որոնք Աստված չհրամայեց հոգալ), քանզի նրանց մի մասն անհնար է մարդուն կատարել, մի մասն էլ ավելորդ է, թեկուզ և կատարվի ջանքերի ու տառապանքի [գնով]:


Աղբյուր՝ «Ընտրանի հայ եկեղեցական մատենագրության»,
աշխ.՝ Պողոս Խաչատրյանի և Հակոբ Քյոսեյանի.
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին, 2003, էջ 243, 244-245
(փոխադրությունը գրաբարից՝ Տիգրան Խաչատրյանի)

 
sacredtradition.am