ԱՏԵՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
(հատվածներ)
[Մկրտության մասին]
Ոմանք մկրտվել պատրաստվողներին չեն հարցնում սատանայից երդումով հրաժարվելու մասին և ոչ էլ [պահանջում են] Սուրբ Երրորդության խոստովանությունը: .... Այլ միանգամից շտապելով դեպի մկրտության ավազանը՝ [մկրտվողին] ընկղմում են նրա մեջ՝ նմանվելով նրանց, ովքեր որևէ մեկին թագավոր դարձնելիս, առանց նրա մարմնի մերկությունը ծածկելու, նախ թագն են դնում գլխին՝ միաժամանակ ընդառաջ գնալով թե՛ փառքին և թե՛ անարգությանը. կամ՝ եթե մեկի ծնունդն ավելի վաղ տեղի ունենա, քան հղիանալն ու երկնելը, դա պետք է համարել անգո ծնունդ կամ վիժվածք և ոչ թե՝ ծնունդ: Քանզի հարկավոր է, որ [մկրտվողը], նախ, հեռանա ծառայեցնող տիրոջից ու ապստամբ ծառայից՝ [սատանայից] (քանզի, ինչպես Սողոմոնն է ասում, «խելացի ծառան պետք է իշխի անմիտ տերերի վրա» [Առակ 17.2]), այնուհետև՝ սրտով հավատա ու բերանով խոստովանի Հորը և Որդուն և Սուրբ Հոգուն, ինչից կենդանություն է լինում: Երախայության այս կարգը պատշաճ է կատարել մկրտարանի դռանը, որից հետո [միայն]՝ ծնել ավազանի հոգևոր ծծնդյամբ և, ըստ մեր հոգու յոթ շարժումների, հագցնել Սուրբ Հոգու յոթ շնորհները, որ թվարկում է Եսային [տե՛ս Ես. 11.2-3]: Եվ այնուհետև ջրից դուրս գալով՝ մենք ժառանգում ենք Աստծո որդեգրի անունը:
[Կիրակի օրվա մասին]
Մեծ է և խիստ դժվարըմբռնելի այս ամենափառավոր օրվա՝ կիրակիի խորհուրդը: Քանզի [այսօր] մեր [բնության] մեջ հղացվեց խոստացված անճառելի կյանքի ճշմարտությունը: Այս օրը Քրիստոս խափանեց մահը՝ Իր հետ վեր բարձրացնելով մարդկային բնությունը մեռելությունից: Այս [օրն] էլ Սուրբ Հոգին, առաքվելով Հոր կողմից, մեզ հագցրեց անկողոպտելի մխիթարությունը: Նույն այս օրն էլ Քրիստոս խոստացել է իրագործել Իր երկրորդ գալուստը աշխարհ, երբ ուժգին կհնչեն հրեշտակապետների փողի ձայները, որ մարգարեն ավագ փող է անվանում, այսինքն՝ վերջին՝ մահը լուծարող և դեպի կյանք տանող ձայն: Այս [օրը] մեր ընդհանուր բնությունը կթոթափի պատվիրանազանցությամբ բարձած մեղքերի, մահվան ու ապականության բեռները, կբացվեն մեր նախահոր կողմից փակված դրախտի դռները, բոցեղեն սուրը կհեռանա, և Փեսան Իր հետ դեպի ներս՝ լուսեղեն առագաստ կտանի Իր հարսնացած Եկեղեցուն: Եվ կվերանա գիշերվա հետ լծորդված արեգակի և լուսնի տեսանելի լույսը՝ մի կողմ դնելով ճառագայթված պայծառությունը, որպեսզի Տերն Ինքը և Նրա փառքը մեզ համար մշտնջենական լույս լինեն՝ ցերեկվա լույսի փոխարեն:
Աղբյուր՝ «Յովհաննու Իմաստասիրի Աւձնեցւոյ Մատենագրութիւնք».
Վենետիկ, 1833, էջ 8-9, 13-14
(փոխադրությունը գրաբարից՝ Տիգրան Խաչատրյանի)